U sầu sau quan hệ tình dục (Post-coital tristesse hay PCT) hay còn được xem là mất tinh thần hậu sex(post-coital dysphoria hay PCD) là một triệu chứng phổ biến trên thế giới. Khoàng hơn 300 triệu người ít nhất một lần gặp phải tình trạng này trong đời sống tình dục.
Post-coital tristesse là cảm giác buồn bã, lo lắng, hoang mang hoặc hung hăng sau sex. Nguồn gốc của tên kết hợp từ tiếng Latin postcoitalis và tiếng Pháp tristesse, hiểu đơn giản là “nỗi buồn” (“sadness”). Tình trạng này có thể kéo dài từ năm phút đến hai giờ sau khi quan hệ tình dục.
Chẩn đoán post-coital tristess
U sầu sau quan hệ tình dục có thể được chẩn đoán bởi bác sĩ hoặc nhà trị liệu. Tuy nhiên, các dấu hiệu trong bài viết này là quá rõ ràng để giúp bạn nhận định tình trạng của bản thân. Nếu bản thân đang gặp phải vấn đề, bạn nên nói chuyện trực tiếp với một nhà trị liệu hoặc bác sĩ.
Nguyên nhân dẫn đến post-coital tristess
Một nghiên cứu y khoa vào năm 2018, bởi Maczkowiack J và Schweitzer RD, được phát hành mang tên “Postcoital Dysphoria: Prevalence and Correlates among Males” trên 1208 đối tượng nam giới, cho thấy 40% trong số họ đã từng trải qua hiện tượng PCD một lần trong đời và 20% cho rằng bản thân đã trải qua PCD (vào khoảng bốn tuần trước khi thực hiện nghiên cứu). Trong khi đó 3-4% đối tượng tham gia nghiên cứu có triệu chứng PCD xảy ra thường xuyên. Kết quả nghiên cứu cũng chỉ ra PCD ở nam giới có liên quan đến tình trạng đau khổ về mặt tâm lý ở thời điểm lúc đó, hoặc bản thân họ đã từng bị lạm dụng tình dục trong thời thơ ấu. Một số khác thì gặp phải rối loạn chức năng tình dục.
Vậy đâu là nguyên nhân dẫn đến triệu chứng post-coital tristess?
Hormones
Quan hệ tình dục có thể khiến cơ thể bạn sản sinh ra một số hormone, đặc biệt là oxytocin và dopamine. Cực khoái cũng có thể kích hoạt giải phóng hormone, bao gồm cả prolactin.
Sự gia tăng (và sau đó là sự sụt giảm) hormone trong và sau khi quan hệ tình dục có thể gây ảnh hưởng đến tâm trạng của bạn, khiến bạn cảm thấy buồn bã hoặc lo lắng sau khi quan hệ tình dục.
Bị lạm dụng tình dục trong quá khứ
Ngay cả trong một lần quan hệ tình dục nồng nhiệt, thì việc một trải nghiệm không hay đối với sex trong quá khứ vẫn có thể được kích hoạt trong suy thức. Yếu tố kích hoạt là một phản ứng cảm xúc mãnh liệt đối với điều gì đó khiến bạn nhớ đến một sự kiện đau buồn, thường khiến bạn cảm thấy như thể mình đang sống lại chấn thương đó. Các yếu tố kích hoạt có thể bao gồm thị giác, mùi, kết cấu hoặc thậm chí là suy nghĩ.
Nếu bạn đã trải qua điểm đau trong tình dục đó, bạn cần đến tư vấn tâm lý, trị liệu. Tư vấn có thể giúp bạn kiểm soát các yếu tố kích hoạt và học cách chữa lành sau khi bị lạm dụng tình dục.
Mối quan hệ đang gặp phải trục trặc
Tình dục đôi khi có thể làm khơi gợi những trục trặc bạn đang gặp phải với đối tác của bạn. Nhiều khả năng những trục trặc chưa được giải quyết đó, đối với bạn, là tác nhân tạo ra trải nghiệm cảm xúc mãnh liệt. Tình dục có thể kích động những trục trặc chưa được giải quyết đó, khiến bạn cảm thấy stress sau sex.
Tuy nhiên, điều đáng chú ý là chứng phiền muộn sau sex không phải lúc nào cũng là dấu hiệu cho thấy bạn không hài lòng với mối quan hệ của mình. Bạn có thể trải nghiệm PCD ngay cả khi bạn yêu và hoàn toàn tin tưởng đối tác của mình.
Nếu partner của bạn trải qua PCT, bạn đừng nên vội xem đó là điều quá sức tồi tệ, bởi điều đó không đồng nghĩa là có điều gì đó bất thường trong mối quan hệ của bạn hoặc tình dục của cả hai đang không thỏa mãn. Hãy dành thời gian để cùng partner tìm ra nguyên do và giải pháp.
Khó khăn trong tình dục
Nhiều người trong chúng ta có những đè nén về mặt tâm trí khiến cho khả năng thụ hưởng tình dục bị ức chế. Điều này dẫn đến việc khiến bạn cảm thấy khó chịu hoặc choáng ngợp sau khi quan hệ tình dục, ngay cả khi cơ thể của bạn hoàn toàn tận hưởng sex.
Dấu hiệu cho thấy tâm trí của bạn đang ức chế việc bản thân thụ hưởng sex:
cảm thấy tội lỗi hoặc xấu hổ về việc quan hệ tình dục
lo lắng về kỹ năng làm tình của bạn
nghĩ tiêu cực về cơ thể
cảm thấy lo lắng khi quan hệ với một người khác
Ngoài ra, nếu bạn đang (hoặc đã từng) mắc chứng rối loạn tình dục, bạn có thể cảm thấy quá sức lo lắng về tình dục.
Tâm trạng không tốt trước khi quan hệ
Căng thẳng có thể len lỏi vào phòng ngủ, ngay cả khi bạn không muốn.
Tình dục thường được xem là hoạt động giúp giải tỏa những tâm lý tiêu cực. Bạn có thể cảm thấy thoải mái khi thư giãn và “cảm nhận được cảm xúc tích cực” sau khi sex, đặc biệt là khi ở bên người bạn đời mà bạn tin tưởng và quan tâm.
Do đó, nỗi buồn hoặc lo lắng của bạn về các vấn đề khác trong cuộc sống – công việc, khó khăn gia đình, mất mát ở khía cạnh nào đó, có thể bị kích động, khiến những cảm xúc này trở nên dữ dội hơn sau khi quan hệ tình dục.
Như đã nói, khóc sau khi đạt cực khoái hoặc sau khi quan hệ tình dục không phải lúc nào cũng là PCT. Đó có thể là những giọt nước mắt của sự giải tỏa. Chúng ta không chỉ khóc khi buồn mà còn khi hạnh phúc, nhẹ nhõm hoặc choáng ngợp – và có thể cảm thấy bất kỳ cảm giác nào trong số đó sau khi quan hệ tình dục. Đây có thể xem là một mặt tích cực của việc cảm thấy u sầu (và giải tỏa) sau tình dục.
Điều trị thế nào?
Post-coital tristesse khá phổ biến và không phải lúc nào đây cũng là vấn đề gây lo ngại quá lớn. Tuy nhiên, nếu bạn thấy các triệu chứng PCT/PCD của mình gây khó chịu hoặc nếu chúng xảy ra thường xuyên, thì có một số cách để kiểm soát các triệu chứng này.
Nếu bạn cảm thấy buồn bã, lo lắng hoặc trầm lặng sau khi quan hệ tình dục, bạn có thể thử những phương cách sau:
làm điều gì đó vui vẻ và mất tập trung, chẳng hạn như xem phim.
giao tiếp với đối tác của bạn (ví dụ: nói với họ nếu bạn muốn âu yếm, nói chuyện hoặc ở yên tĩnh một mình)
Về lâu dài, tiếp nhận điều trị với một nhà trị liệu là phương cách hữu hiệu nhất. Bạn có thể đi tư vấn cá nhân hoặc tư vấn cặp đôi. Bạn có lẽ sẽ cần đến cả partner của mình đến tham dự các buổi trị liệu, nếu PCT cũng ảnh hưởng đến partner của bạn hoặc nếu bạn nghĩ rằng các vấn đề tiềm ẩn trong mối quan hệ đang góp phần vào triệu chứng này của bạn.
Nếu bạn cho rằng căng thẳng khiến bạn cảm thấy lo lắng hoặc buồn bã sau khi quan hệ tình dục, hãy thử áp dụng các phương pháp và kỹ thuật thư giãn hiệu quả để đối phó với căng thẳng.
bài viết được chuyển ngữ từ nguồn này trên psychcentra.
U sầu sau quan hệ tình dục (Post-coital tristesse hay PCT) hay còn được xem là mất tinh thần hậu sex (post-coital dysphoria hay PCD) là một triệu chứng phổ biến trên thế giới. Khoàng hơn 300 triệu người ít nhất một lần gặp phải tình trạng này trong đời sống tình dục.
Post-coital tristesse là cảm giác buồn bã, lo lắng, hoang mang hoặc hung hăng sau sex. Nguồn gốc của tên kết hợp từ tiếng Latin postcoitalis và tiếng Pháp tristesse, hiểu đơn giản là “nỗi buồn” (“sadness”). Tình trạng này có thể kéo dài từ năm phút đến hai giờ sau khi quan hệ tình dục.
Chẩn đoán post-coital tristess
U sầu sau quan hệ tình dục có thể được chẩn đoán bởi bác sĩ hoặc nhà trị liệu. Tuy nhiên, các dấu hiệu trong bài viết này là quá rõ ràng để giúp bạn nhận định tình trạng của bản thân. Nếu bản thân đang gặp phải vấn đề, bạn nên nói chuyện trực tiếp với một nhà trị liệu hoặc bác sĩ.
Nguyên nhân dẫn đến post-coital tristess
Một nghiên cứu y khoa vào năm 2018, bởi Maczkowiack J và Schweitzer RD, được phát hành mang tên “Postcoital Dysphoria: Prevalence and Correlates among Males” trên 1208 đối tượng nam giới, cho thấy 40% trong số họ đã từng trải qua hiện tượng PCD một lần trong đời và 20% cho rằng bản thân đã trải qua PCD (vào khoảng bốn tuần trước khi thực hiện nghiên cứu). Trong khi đó 3-4% đối tượng tham gia nghiên cứu có triệu chứng PCD xảy ra thường xuyên. Kết quả nghiên cứu cũng chỉ ra PCD ở nam giới có liên quan đến tình trạng đau khổ về mặt tâm lý ở thời điểm lúc đó, hoặc bản thân họ đã từng bị lạm dụng tình dục trong thời thơ ấu. Một số khác thì gặp phải rối loạn chức năng tình dục.
Vậy đâu là nguyên nhân dẫn đến triệu chứng post-coital tristess?
Hormones
Quan hệ tình dục có thể khiến cơ thể bạn sản sinh ra một số hormone, đặc biệt là oxytocin và dopamine. Cực khoái cũng có thể kích hoạt giải phóng hormone, bao gồm cả prolactin.
Sự gia tăng (và sau đó là sự sụt giảm) hormone trong và sau khi quan hệ tình dục có thể gây ảnh hưởng đến tâm trạng của bạn, khiến bạn cảm thấy buồn bã hoặc lo lắng sau khi quan hệ tình dục.
Bị lạm dụng tình dục trong quá khứ
Ngay cả trong một lần quan hệ tình dục nồng nhiệt, thì việc một trải nghiệm không hay đối với sex trong quá khứ vẫn có thể được kích hoạt trong suy thức. Yếu tố kích hoạt là một phản ứng cảm xúc mãnh liệt đối với điều gì đó khiến bạn nhớ đến một sự kiện đau buồn, thường khiến bạn cảm thấy như thể mình đang sống lại chấn thương đó. Các yếu tố kích hoạt có thể bao gồm thị giác, mùi, kết cấu hoặc thậm chí là suy nghĩ.
Nếu bạn đã trải qua điểm đau trong tình dục đó, bạn cần đến tư vấn tâm lý, trị liệu. Tư vấn có thể giúp bạn kiểm soát các yếu tố kích hoạt và học cách chữa lành sau khi bị lạm dụng tình dục.
Mối quan hệ đang gặp phải trục trặc
Tình dục đôi khi có thể làm khơi gợi những trục trặc bạn đang gặp phải với đối tác của bạn. Nhiều khả năng những trục trặc chưa được giải quyết đó, đối với bạn, là tác nhân tạo ra trải nghiệm cảm xúc mãnh liệt. Tình dục có thể kích động những trục trặc chưa được giải quyết đó, khiến bạn cảm thấy stress sau sex.
Tuy nhiên, điều đáng chú ý là chứng phiền muộn sau sex không phải lúc nào cũng là dấu hiệu cho thấy bạn không hài lòng với mối quan hệ của mình. Bạn có thể trải nghiệm PCD ngay cả khi bạn yêu và hoàn toàn tin tưởng đối tác của mình.
Nếu partner của bạn trải qua PCT, bạn đừng nên vội xem đó là điều quá sức tồi tệ, bởi điều đó không đồng nghĩa là có điều gì đó bất thường trong mối quan hệ của bạn hoặc tình dục của cả hai đang không thỏa mãn. Hãy dành thời gian để cùng partner tìm ra nguyên do và giải pháp.
Khó khăn trong tình dục
Nhiều người trong chúng ta có những đè nén về mặt tâm trí khiến cho khả năng thụ hưởng tình dục bị ức chế. Điều này dẫn đến việc khiến bạn cảm thấy khó chịu hoặc choáng ngợp sau khi quan hệ tình dục, ngay cả khi cơ thể của bạn hoàn toàn tận hưởng sex.
Dấu hiệu cho thấy tâm trí của bạn đang ức chế việc bản thân thụ hưởng sex:
Tâm trạng không tốt trước khi quan hệ
Căng thẳng có thể len lỏi vào phòng ngủ, ngay cả khi bạn không muốn.
Tình dục thường được xem là hoạt động giúp giải tỏa những tâm lý tiêu cực. Bạn có thể cảm thấy thoải mái khi thư giãn và “cảm nhận được cảm xúc tích cực” sau khi sex, đặc biệt là khi ở bên người bạn đời mà bạn tin tưởng và quan tâm.
Do đó, nỗi buồn hoặc lo lắng của bạn về các vấn đề khác trong cuộc sống – công việc, khó khăn gia đình, mất mát ở khía cạnh nào đó, có thể bị kích động, khiến những cảm xúc này trở nên dữ dội hơn sau khi quan hệ tình dục.
Như đã nói, khóc sau khi đạt cực khoái hoặc sau khi quan hệ tình dục không phải lúc nào cũng là PCT. Đó có thể là những giọt nước mắt của sự giải tỏa. Chúng ta không chỉ khóc khi buồn mà còn khi hạnh phúc, nhẹ nhõm hoặc choáng ngợp – và có thể cảm thấy bất kỳ cảm giác nào trong số đó sau khi quan hệ tình dục. Đây có thể xem là một mặt tích cực của việc cảm thấy u sầu (và giải tỏa) sau tình dục.
Điều trị thế nào?
Post-coital tristesse khá phổ biến và không phải lúc nào đây cũng là vấn đề gây lo ngại quá lớn. Tuy nhiên, nếu bạn thấy các triệu chứng PCT/PCD của mình gây khó chịu hoặc nếu chúng xảy ra thường xuyên, thì có một số cách để kiểm soát các triệu chứng này.
Nếu bạn cảm thấy buồn bã, lo lắng hoặc trầm lặng sau khi quan hệ tình dục, bạn có thể thử những phương cách sau:
Về lâu dài, tiếp nhận điều trị với một nhà trị liệu là phương cách hữu hiệu nhất. Bạn có thể đi tư vấn cá nhân hoặc tư vấn cặp đôi. Bạn có lẽ sẽ cần đến cả partner của mình đến tham dự các buổi trị liệu, nếu PCT cũng ảnh hưởng đến partner của bạn hoặc nếu bạn nghĩ rằng các vấn đề tiềm ẩn trong mối quan hệ đang góp phần vào triệu chứng này của bạn.
Nếu bạn cho rằng căng thẳng khiến bạn cảm thấy lo lắng hoặc buồn bã sau khi quan hệ tình dục, hãy thử áp dụng các phương pháp và kỹ thuật thư giãn hiệu quả để đối phó với căng thẳng.
bài viết được chuyển ngữ từ nguồn này trên psychcentra.
Share this:
Like this: