Những sản phẩm bị đem đi tiêu hủy có thể bị bỏ đi bởi một lý do nào đó, nhưng chúng đều là những sản phẩm da thuộc cao cấp, hoặc có trị giá tương đối lớn đối với sức mua của phần đông người lao động. Phốt của Coach làm dấy lên bài toán vẫn mãi chưa có được lời đáp giải xứng đáng: làm sao để loại bỏ việc tiêu hủy sản phẩm thời trang cao cấp?
Khi video tố cáo hành vi của thương hiệu được đăng tải và thu hút sự chú ý của rất nhiều người dùng TikTok. Coach nói rằng nội dung của video là không chính xác và gây hiểu lầm, khi một trong những quy tắc đã cam kết từ lâu của thương hiệu là họ có quyền loại bỏ việc phá hủy sản phẩm “bất cứ khi nào có thể”. Người đứng đầu toàn cầu về kỹ thuật số và bền vững – Joon Silverstein chia sẻ rằng Coach đã làm việc tích cực để tránh việc thực hành quy tắc này, và tự nhận thức được rằng đây đã và đang là một vấn đề trong ngành công nghiệp thời trang.
Một mẫu túi xách bằng da của Coach.
Silverstein cho biết hầu hết các sản phẩm không bán được đều được quyên góp, và chỉ những món bị hư hỏng mới bị tiêu hủy. “Tiêu hủy thành phẩm là một thực tế rất phổ biến, mặc dù điều đó không đúng. Tôi không thể nói về các thương hiệu khác, nhưng một trong những mục tiêu của Coach là không phá hủy sản phẩm, và đó là những gì chúng tôi nỗ lực thực hành, ”cô nói.
Coach đang ở giữa sự chỉ trích của công chúng, nhưng đây không phải là thương hiệu cao cấp duy nhất tiêu hủy lượng hàng hóa dư thừa. Trong một ngành công nghiệp chỉ mới bắt đầu đưa các tác động môi trường vào các quyết định kinh doanh của mình, việc tiêu hủy các sản phẩm không được tiêu thụ, từ lâu đã trở thành một quy chuẩn ngầm của các thương hiệu. Đối với các thương hiệu xa xỉ, việc tiêu hủy các sản phẩm không bán được cũng đảm bảo giá trị thương hiệu được lưu giữ.
Ở Mỹ, việc tiêu hủy sản phẩm thừa cũng thường rẻ hơn và hợp pháp hơn là dành nguồn lực để tìm cách tái sử dụng hoặc tái chế nó. Các nhà hoạch định chính sách ở một số quốc gia, bao gồm cả Pháp, đã bắt đầu tạo ra các khuôn khổ và ban hành luật nhằm để tạo áp lực tới các doanh nghiệp trong việc quản lý có trách nhiệm đối với quần áo tồn kho và các loại phế thải khác trong quá trình vận hành sản xuất.
Vào năm 2018, Burberry đã phải đối mặt với những lời chỉ trích khi các báo cáo cho biết hãng đang đốt hàng tồn kho không bán được, dẫn đến việc thương hiệu phải nhanh chóng cam kết sẽ không tiêu hủy bất kỳ sản phẩm không bán được nào. Trên thực tế, tất cả các thương hiệu đều có những sản phẩm không thể bán được, cho dù đó là hàng tồn kho, hàng hóa bị hư hỏng hay sản phẩm bị hoàn trả – và ngành công nghiệp này vẫn chưa tạo ra đủ giải pháp để đối phó với vấn đề một cách hiệu quả.
Vấn đề càng trở nên trầm trọng hơn bởi sự gia tăng lợi nhuận của sản phẩm gắn với sự gia tăng của doanh số bán hàng trực tuyến. Các mặt hàng bị trả lại có thể khó bán lại vì nhiều doanh nghiệp không được trang bị cơ sở hạ tầng hoặc công nghệ cần thiết, dẫn đến việc sản phẩm có thể dễ dàng bị loại bỏ. Theo Optoro, một công ty hậu cần làm việc với các nhà bán lẻ và nhà sản xuất, tỷ lệ hoàn vốn chung cho mua sắm trực tuyến trong các ngành là 25%. Đối với các công ty thời trang, con số này dao động từ 30 đến 50%.
Raffy Kassardjian, người sáng lập và Giám đốc điều hành của Parker Lane Group, công ty hợp tác với các thương hiệu để quản lý lượng hàng tồn kho dư thừa của họ thông qua các kênh tái chế và bán lại của riêng mình, cho rằng đây là một vấn đề mãi luôn tồn đọng của ngành công nghiệp thời trang và xa xỉ.
Nhìn nhận trọng tâm của vấn đềsau phốt của Coach
Vấn đề thực chất khá trầm trọng, và bị tác động bởi nhiều yếu tố. Trong một số trường hợp, khi hàng hóa không bán được, chúng sẽ không có nơi nào khác để lưu chuyển. Trong ngành thời trang, hầu hết các sản phẩm không được sản xuất với tính năng tháo rời, có nghĩa là các bộ phận của chúng không thể được tái chế thành các sản phẩm khác và năng lực tái chế chất lượng cao của toàn ngành vẫn còn rất hạn chế.
Các chuyên gia nhận định rằng không thể khắc phục được vấn đề nếu không thể giải quyết được nguyên nhân gốc rễ là do tình trạng sản xuất quá mức. Việc cung lớn hơn cầu là do nhu cầu của các thương hiệu phải báo cáo doanh số bán hàng liên tục tăng trưởng và là động lực cơ bản đằng sau các chiến dịch truyền thông của một thương hiệu. Về cơ bản, đã đến chúng ta cần phải đo lường thành công trông như thế nào theo một cách khác.
Coach cho biết họ quyên góp “phần lớn” hàng tồn kho chưa bán được, mặc dù không chỉ định tỷ lệ phần trăm, chỉ tính theo giá trị đô la: hơn $ 55 triệu đô trong năm 2021. Các sản phẩm mà Coach cho biết họ buộc phải tiêu hủy – cho đến tuần trước là mặt hàng được trả lại cửa hàng, hoặc quá hư hỏng, bị lỗi hoặc vì các lý do khác mà không thể bán hoặc tặng.
Sản phẩm khi không bán được, chúng sẽ không có nơi nào khác để lưu chuyển.
Silverstein chỉ ra rằng nhiều tổ chức sẽ không chấp nhận quyên góp hàng hóa bị hư hỏng. Trong những tháng gần đây, các cửa hàng tiết kiệm Goodwill ở Mỹ đã có một lượng lớn những thứ không sử dụng được và làm tăng chi phí xử lý, phân loại hay chứa “rác”, và làm chệch hướng dòng tiền từ các dịch vụ khác. Ngoài ra còn có các phân nhánh toàn cầu về cách các tổ chức từ thiện quản lý các khoản đóng góp của họ. Silverstein nói: “Quyên góp không phải là một giải pháp toàn năng. Tất cả các thương hiệu hẳn đã làm điều này từ rất lâu trước đây nếu nó đơn giản là chỉ tặng tất cả các mặt hàng.”
Vào tháng Tư, Coach đã ra mắt (Re) Loved, một chương trình trao đổi và bán lại sản phẩm, và cung cấp một số dịch vụ sửa chữa sản phẩm. Theo công ty, 40% cửa hàng ở Mỹ đang gửi các sản phẩm bị hỏng hoặc lỗi để sửa chữa hoặc bán lại hoặc tái chế thông qua (Re) Loved, và chương trình này đang trên đà mở rộng thêm hơn.
Đối với thương hiệu Burberry, sứ mệnh loại bỏ tình trạng tiêu hủy sản phẩm kể từ năm 2018 đã bao gồm việc quyên góp sản phẩm và nguyên liệu thô cho những nơi như trường học thiết kế và tổ chức từ thiện; khai trương khu vực chăm sóc sản phẩm tại các cửa hàng ở London và Paris; mở rộng dịch vụ sửa chữa và thay thế; hay triển khai thí nghiệm dịch vụ ủ da để kéo dài tuổi thọ sản phẩm.
Tuy nhiên, vẫn tồn tại những khó khăn khác nhau mà những nỗ lực tương đối đơn giản này không giải quyết được. Burberry cho biết họ cũng đã đào tạo nhân lực về các nguyên tắc thiết kế xoay vòng, tổ chức các hội thảo tháo rời sản phẩm và tài trợ nghiên cứu cho Viện Nghiên cứu Dệt may Hồng Kông để thiết kế một hệ thống tái chế cho hàng da sau quá trình tiêu dùng. Ngành công nghiệp thời trang đã khá chậm rãi trong việc đầu tư và áp dụng các công nghệ tái chế lẫn phát triển cơ sở hạ tầng cho hàng dệt may nói chung và cho ngành sản xuất da nói riêng.
Tương tự, khả năng mở rộng chương trình Yêu (Re) Loved của Coach đã bị hạn chế bởi nhân lực có sẵn để vận hành chương trình này. Coach cho biết họ sẽ khởi động một chương trình giáo dục tay nghề thợ thủ công để giúp xây dựng lại năng lực nghề thủ công tại Hoa Kỳ.
Silverstein chia sẻ rằng: “Những tài năng trong ngành thủ công chế tác là rất quan trọng đối với khả năng sửa chữa, tái sử dụng và tái chế sản phẩm này của Coach. Chúng tôi tận tâm tìm kiếm và đổi mới các giải pháp có khả năng mở rộng đối với thách thức về hàng phế thải trong ngành thời trang và chúng tôi tập trung vào việc thực hiện điều đó một cách nghiêm túc và chu đáo.”
Gốc rễ vấn đề
Ở góc độ của các chuyên gia, rõ ràng rằng việc các thương hiệu tiêu hủy thường có lợi về mặt tài chính hơn là phát triển mô hình bán lại, sửa chữa hoặc tái chế hàng hóa không được sử dụng. Luật pháp Hoa Kỳ không yêu cầu các thương hiệu phải tiết lộ việc hàng hóa bị tiêu hủy do cố ý hay vô tình.
Julie Zerbo, người sáng lập The Fashion Law (Luật Thời trang), đã viết về các ví dụ cụ thể, từ hải quan Hoa Kỳ đến Ý, và chỉ ra rằng các thương hiệu tiêu hủy các sản phẩm không bán được có thể yêu cầu khấu trừ thuế. Tại Pháp, kể từ năm 2023, việc tiêu hủy hàng hóa không bán được sẽ là bất hợp pháp. Một luật chống lãng phí mà Susan Scafidi, người sáng lập the Fashion Law Institute, nhận định là “một sự đột phá”. Scafidi nói: “Tôi không chắc mình có mô tả [chiến lược khấu trừ thuế] này là một kẽ hở [pháp lý] hay không, đó chỉ là cách cấu trúc thuế nhập khẩu ở Hoa Kỳ.”
Tiêu hủy các sản phẩm thừa thường đơn giản là phương án ít tốn kém nhất. Sự rẻ mạt của việc đốt cháy hàng phế thải. Tuy nhiên, những rủi ro liên quan đến việc tiêu hủy hàng tồn kho dư thừa cuối cùng có thể dẫn đến các vấn đề pháp lý, Mary Heaney, giám đốc biên tập tại Luxury Law Alliance cho biết. “Một số nhà hoạt động đồng thời cũng là cổ đông đang theo dõi sát sao các tuyên bố về tính bền vững của một số thương hiệu,” cô nói.
Phốt của Coach đã khiến cho thương hiệu phải nhanh chóng đưa ra thông báo công khai rằng họ đã tăng cường dịch vụ sửa chữa sản phẩm và hiện đã cam kết không hủy hàng trả lại tại cửa hàng.
Về lâu dài, bên cạnh những tác động tiêu cực ảnh hưởng trực tiếp đến Trái đất, thì danh tiếng của một thương hiệu cuối cùng cũng bị đe dọa. Trớ trêu thay, danh tiếng cũng đã từng là lý do chủ yếu tại sao các thương hiệu lại lựa chọn tiêu hủy sản phẩm ngay từ đầu – để giữ quyền kiểm soát nơi sản phẩm kết thúc và duy trì mô hình khan hiếm – vốn dĩ là đặc tính của ngành hàng xa xỉ.
Giờ đây, cục diện đang xoay chuyển, giáo sư luật thời trang Douglas Hand của NYU và Cardozo cho biết. “Không có gì làm suy giảm giá trị thương hiệu hơn việc bị bắt gặp nói dối và công khai một vấn đề hay hành động mà chính họ lại không thực hành.”
Những sản phẩm bị đem đi tiêu hủy có thể bị bỏ đi bởi một lý do nào đó, nhưng chúng đều là những sản phẩm da thuộc cao cấp, hoặc có trị giá tương đối lớn đối với sức mua của phần đông người lao động. Phốt của Coach làm dấy lên bài toán vẫn mãi chưa có được lời đáp giải xứng đáng: làm sao để loại bỏ việc tiêu hủy sản phẩm thời trang cao cấp?
Khi video tố cáo hành vi của thương hiệu được đăng tải và thu hút sự chú ý của rất nhiều người dùng TikTok. Coach nói rằng nội dung của video là không chính xác và gây hiểu lầm, khi một trong những quy tắc đã cam kết từ lâu của thương hiệu là họ có quyền loại bỏ việc phá hủy sản phẩm “bất cứ khi nào có thể”. Người đứng đầu toàn cầu về kỹ thuật số và bền vững – Joon Silverstein chia sẻ rằng Coach đã làm việc tích cực để tránh việc thực hành quy tắc này, và tự nhận thức được rằng đây đã và đang là một vấn đề trong ngành công nghiệp thời trang.
Silverstein cho biết hầu hết các sản phẩm không bán được đều được quyên góp, và chỉ những món bị hư hỏng mới bị tiêu hủy. “Tiêu hủy thành phẩm là một thực tế rất phổ biến, mặc dù điều đó không đúng. Tôi không thể nói về các thương hiệu khác, nhưng một trong những mục tiêu của Coach là không phá hủy sản phẩm, và đó là những gì chúng tôi nỗ lực thực hành, ”cô nói.
Coach đang ở giữa sự chỉ trích của công chúng, nhưng đây không phải là thương hiệu cao cấp duy nhất tiêu hủy lượng hàng hóa dư thừa. Trong một ngành công nghiệp chỉ mới bắt đầu đưa các tác động môi trường vào các quyết định kinh doanh của mình, việc tiêu hủy các sản phẩm không được tiêu thụ, từ lâu đã trở thành một quy chuẩn ngầm của các thương hiệu. Đối với các thương hiệu xa xỉ, việc tiêu hủy các sản phẩm không bán được cũng đảm bảo giá trị thương hiệu được lưu giữ.
Ở Mỹ, việc tiêu hủy sản phẩm thừa cũng thường rẻ hơn và hợp pháp hơn là dành nguồn lực để tìm cách tái sử dụng hoặc tái chế nó. Các nhà hoạch định chính sách ở một số quốc gia, bao gồm cả Pháp, đã bắt đầu tạo ra các khuôn khổ và ban hành luật nhằm để tạo áp lực tới các doanh nghiệp trong việc quản lý có trách nhiệm đối với quần áo tồn kho và các loại phế thải khác trong quá trình vận hành sản xuất.
Vào năm 2018, Burberry đã phải đối mặt với những lời chỉ trích khi các báo cáo cho biết hãng đang đốt hàng tồn kho không bán được, dẫn đến việc thương hiệu phải nhanh chóng cam kết sẽ không tiêu hủy bất kỳ sản phẩm không bán được nào. Trên thực tế, tất cả các thương hiệu đều có những sản phẩm không thể bán được, cho dù đó là hàng tồn kho, hàng hóa bị hư hỏng hay sản phẩm bị hoàn trả – và ngành công nghiệp này vẫn chưa tạo ra đủ giải pháp để đối phó với vấn đề một cách hiệu quả.
Vấn đề càng trở nên trầm trọng hơn bởi sự gia tăng lợi nhuận của sản phẩm gắn với sự gia tăng của doanh số bán hàng trực tuyến. Các mặt hàng bị trả lại có thể khó bán lại vì nhiều doanh nghiệp không được trang bị cơ sở hạ tầng hoặc công nghệ cần thiết, dẫn đến việc sản phẩm có thể dễ dàng bị loại bỏ. Theo Optoro, một công ty hậu cần làm việc với các nhà bán lẻ và nhà sản xuất, tỷ lệ hoàn vốn chung cho mua sắm trực tuyến trong các ngành là 25%. Đối với các công ty thời trang, con số này dao động từ 30 đến 50%.
Raffy Kassardjian, người sáng lập và Giám đốc điều hành của Parker Lane Group, công ty hợp tác với các thương hiệu để quản lý lượng hàng tồn kho dư thừa của họ thông qua các kênh tái chế và bán lại của riêng mình, cho rằng đây là một vấn đề mãi luôn tồn đọng của ngành công nghiệp thời trang và xa xỉ.
Nhìn nhận trọng tâm của vấn đề sau phốt của Coach
Vấn đề thực chất khá trầm trọng, và bị tác động bởi nhiều yếu tố. Trong một số trường hợp, khi hàng hóa không bán được, chúng sẽ không có nơi nào khác để lưu chuyển. Trong ngành thời trang, hầu hết các sản phẩm không được sản xuất với tính năng tháo rời, có nghĩa là các bộ phận của chúng không thể được tái chế thành các sản phẩm khác và năng lực tái chế chất lượng cao của toàn ngành vẫn còn rất hạn chế.
Các chuyên gia nhận định rằng không thể khắc phục được vấn đề nếu không thể giải quyết được nguyên nhân gốc rễ là do tình trạng sản xuất quá mức. Việc cung lớn hơn cầu là do nhu cầu của các thương hiệu phải báo cáo doanh số bán hàng liên tục tăng trưởng và là động lực cơ bản đằng sau các chiến dịch truyền thông của một thương hiệu. Về cơ bản, đã đến chúng ta cần phải đo lường thành công trông như thế nào theo một cách khác.
Coach cho biết họ quyên góp “phần lớn” hàng tồn kho chưa bán được, mặc dù không chỉ định tỷ lệ phần trăm, chỉ tính theo giá trị đô la: hơn $ 55 triệu đô trong năm 2021. Các sản phẩm mà Coach cho biết họ buộc phải tiêu hủy – cho đến tuần trước là mặt hàng được trả lại cửa hàng, hoặc quá hư hỏng, bị lỗi hoặc vì các lý do khác mà không thể bán hoặc tặng.
Silverstein chỉ ra rằng nhiều tổ chức sẽ không chấp nhận quyên góp hàng hóa bị hư hỏng. Trong những tháng gần đây, các cửa hàng tiết kiệm Goodwill ở Mỹ đã có một lượng lớn những thứ không sử dụng được và làm tăng chi phí xử lý, phân loại hay chứa “rác”, và làm chệch hướng dòng tiền từ các dịch vụ khác. Ngoài ra còn có các phân nhánh toàn cầu về cách các tổ chức từ thiện quản lý các khoản đóng góp của họ. Silverstein nói: “Quyên góp không phải là một giải pháp toàn năng. Tất cả các thương hiệu hẳn đã làm điều này từ rất lâu trước đây nếu nó đơn giản là chỉ tặng tất cả các mặt hàng.”
Vào tháng Tư, Coach đã ra mắt (Re) Loved, một chương trình trao đổi và bán lại sản phẩm, và cung cấp một số dịch vụ sửa chữa sản phẩm. Theo công ty, 40% cửa hàng ở Mỹ đang gửi các sản phẩm bị hỏng hoặc lỗi để sửa chữa hoặc bán lại hoặc tái chế thông qua (Re) Loved, và chương trình này đang trên đà mở rộng thêm hơn.
Đối với thương hiệu Burberry, sứ mệnh loại bỏ tình trạng tiêu hủy sản phẩm kể từ năm 2018 đã bao gồm việc quyên góp sản phẩm và nguyên liệu thô cho những nơi như trường học thiết kế và tổ chức từ thiện; khai trương khu vực chăm sóc sản phẩm tại các cửa hàng ở London và Paris; mở rộng dịch vụ sửa chữa và thay thế; hay triển khai thí nghiệm dịch vụ ủ da để kéo dài tuổi thọ sản phẩm.
Tuy nhiên, vẫn tồn tại những khó khăn khác nhau mà những nỗ lực tương đối đơn giản này không giải quyết được. Burberry cho biết họ cũng đã đào tạo nhân lực về các nguyên tắc thiết kế xoay vòng, tổ chức các hội thảo tháo rời sản phẩm và tài trợ nghiên cứu cho Viện Nghiên cứu Dệt may Hồng Kông để thiết kế một hệ thống tái chế cho hàng da sau quá trình tiêu dùng. Ngành công nghiệp thời trang đã khá chậm rãi trong việc đầu tư và áp dụng các công nghệ tái chế lẫn phát triển cơ sở hạ tầng cho hàng dệt may nói chung và cho ngành sản xuất da nói riêng.
Tương tự, khả năng mở rộng chương trình Yêu (Re) Loved của Coach đã bị hạn chế bởi nhân lực có sẵn để vận hành chương trình này. Coach cho biết họ sẽ khởi động một chương trình giáo dục tay nghề thợ thủ công để giúp xây dựng lại năng lực nghề thủ công tại Hoa Kỳ.
Silverstein chia sẻ rằng: “Những tài năng trong ngành thủ công chế tác là rất quan trọng đối với khả năng sửa chữa, tái sử dụng và tái chế sản phẩm này của Coach. Chúng tôi tận tâm tìm kiếm và đổi mới các giải pháp có khả năng mở rộng đối với thách thức về hàng phế thải trong ngành thời trang và chúng tôi tập trung vào việc thực hiện điều đó một cách nghiêm túc và chu đáo.”
Gốc rễ vấn đề
Ở góc độ của các chuyên gia, rõ ràng rằng việc các thương hiệu tiêu hủy thường có lợi về mặt tài chính hơn là phát triển mô hình bán lại, sửa chữa hoặc tái chế hàng hóa không được sử dụng. Luật pháp Hoa Kỳ không yêu cầu các thương hiệu phải tiết lộ việc hàng hóa bị tiêu hủy do cố ý hay vô tình.
Julie Zerbo, người sáng lập The Fashion Law (Luật Thời trang), đã viết về các ví dụ cụ thể, từ hải quan Hoa Kỳ đến Ý, và chỉ ra rằng các thương hiệu tiêu hủy các sản phẩm không bán được có thể yêu cầu khấu trừ thuế. Tại Pháp, kể từ năm 2023, việc tiêu hủy hàng hóa không bán được sẽ là bất hợp pháp. Một luật chống lãng phí mà Susan Scafidi, người sáng lập the Fashion Law Institute, nhận định là “một sự đột phá”. Scafidi nói: “Tôi không chắc mình có mô tả [chiến lược khấu trừ thuế] này là một kẽ hở [pháp lý] hay không, đó chỉ là cách cấu trúc thuế nhập khẩu ở Hoa Kỳ.”
Tiêu hủy các sản phẩm thừa thường đơn giản là phương án ít tốn kém nhất. Sự rẻ mạt của việc đốt cháy hàng phế thải. Tuy nhiên, những rủi ro liên quan đến việc tiêu hủy hàng tồn kho dư thừa cuối cùng có thể dẫn đến các vấn đề pháp lý, Mary Heaney, giám đốc biên tập tại Luxury Law Alliance cho biết. “Một số nhà hoạt động đồng thời cũng là cổ đông đang theo dõi sát sao các tuyên bố về tính bền vững của một số thương hiệu,” cô nói.
Về lâu dài, bên cạnh những tác động tiêu cực ảnh hưởng trực tiếp đến Trái đất, thì danh tiếng của một thương hiệu cuối cùng cũng bị đe dọa. Trớ trêu thay, danh tiếng cũng đã từng là lý do chủ yếu tại sao các thương hiệu lại lựa chọn tiêu hủy sản phẩm ngay từ đầu – để giữ quyền kiểm soát nơi sản phẩm kết thúc và duy trì mô hình khan hiếm – vốn dĩ là đặc tính của ngành hàng xa xỉ.
Giờ đây, cục diện đang xoay chuyển, giáo sư luật thời trang Douglas Hand của NYU và Cardozo cho biết. “Không có gì làm suy giảm giá trị thương hiệu hơn việc bị bắt gặp nói dối và công khai một vấn đề hay hành động mà chính họ lại không thực hành.”
Bài viết được chuyển ngữ từ nguồn này trên Vogue Business.
Share this:
Like this: