I May Destroy You – hành trình chữa lành nhân tính của nạn nhân bị xâm hại tình dục
Series “I May Destroy You” được sáng tạo, viết kịch bản, đồng đạo diễn và diễn xuất chính bởi nữ diễn viên da màu đa tài Michaela Coel. Đạo diễn chính của phim là Sam Miller.
Michaela Coel là một nữ diễn viên mà hẳn nhiều người sẽ cảm thấy quen mặt nếu là fan của series Black Mirror đình đám. Coel xuất hiện nhiều hơn một tập phim, tạo ra một ngoại lệ hiếm hoi cho series anthology đình đám này trên Netflix. I May Destroy You của cô được xem là một trong những series hay nhất trong năm qua, với 97% review tích cực trên Rotten Tomatoes, 86/100 trên Metacritic. Các đầu báo lớn như Time, The New York Times, Le Monde (Pháp) đều dành nhiều lời ngợi khen cho series này.
Coel là một nữ diễn viên đa tài. Series I May Destroy You được chiếu trên HBO vào tháng Sáu năm ngoái là một sản phẩm do chính cô sáng tạo và tham gia diễn xuất. Sự yêu mến của khán giả dành cho series này là vô cùng lớn, nhất là khi lễ trao giải Quả Cầu Vàng công bố đề cử các hạng mục của năm 2021 và đề cử Emily In Paris và bỏ sót I May Destroy You. Rất nhiều hashtag, bình luận sôi nổi trên các trang mạng xã hội bày tỏ sự bất bình vì điều này, với phần lớn đều cho rằng I May Destroy nhân tính, hấp dẫn và xứng đáng hơn Emily In Paris trên mọi phương diện. Chính bởi làn sóng phản đối đó mà Rose mới tìm xem series này, và quả đúng như phần đông khán giả đã nhận định về I May Destroy You – một series phim về chủ đề xã hội rất hay và vô cùng đáng xem.
Bởi vì phim chỉ có duy nhất 12 tập phim, nên trong bài viết này Rose muốn chia sẻ nhiều hơn về cảm nhận, đánh giá dành cho series này. Vì thế mà bài viết sẽ có tiết lộ nội dung phim.
Nội dung đặc sắc của I May Destroy You
I May Destroy You là một series lồng ghép rất nhiều luận đề xã hội hiện nay: quyền của phụ nữ, vấn nạn hiếp dâm, nhận thức của nạn nhân bị xâm hại tình dục, thất bại của pháp luật trong việc bảo vệ nạn nhân bị xâm hại tình dục, lối sống phóng túng quá mức của người trẻ, ảnh hưởng của mạng xã hội, phân biệt chủng tộc, casual love – hay còn được gọi là cảm xúc yêu đương không gắn kết.
Còn hơn thế nữa, phim có cách kể chuyện đan xen giữa thực tại và hồi tưởng, để khiến cho nội dung được truyền tải một cách trọn vẹn, khiến cho người xem thấu hiểu từng nhân vật chính trong phim, xây dựng được mạch cảm xúc đối với từng tuyến nhân vật để đồng cảm sâu sắc với họ, trong một bộ phim mang tính chất tâm lý xã hội rất thực tế, gần gũi và đáng quan tâm.
Chính vì IMDY đặt nặng vấn đề tâm lý, xã hội, nên sẽ khiến cho khán giả cảm thấy bị choáng ngộp, và những người không thích bận tâm về các vấn đề xã hội cũng sẽ cảm thấy nhàm chán. Nhưng Rose chân tình khuyên bạn đọc, đặc biệt là phụ nữ trẻ nên xem bộ phim này một cách từ tốn, bởi có rất nhiều bài học cuộc sống, kinh nghiệm sống có giá trị thực tế được đưa vào kịch bản phim, điều này giúp cho bộ phim mang tính chất giáo dục, cảnh tỉnh nhận thức của khán giả theo dõi.
Sơ lược về nội dung series I May Destroy You như sau:
Arabella (hay còn gọi là Bella) một phụ nữ trẻ da đen tại London (Anh), có một mối quan hệ casual love với một anh chàng tên Biagio sống ở Ostia (Ý). Arabella là một nhà văn, trở nên nổi tiếng sau thành công của cuốn sách đầu tay mang tên “Chronicles of a Fed-Up Millennial”. Cô lần đầu gặp Biagio khi cô đến Ý cho một chuyến công tác và hai người nảy sinh tình cảm và đã quan hệ với nhau. Sau lần đó, cả hai vẫn giữ liên lạc và Arabella hay bay đến ý để được ở bên cạnh anh ta.
Arabella có một lối sống vô cùng phóng túng, khi cô không ngại thử các chất kích thích khác nhau, sử dụng rượu, bia và quan hệ tình dục với bất kỳ ai mà cô muốn. Chính bởi thế mà ngay sau khi trở về từ Ý và gặp gỡ người bạn Simon của mình, Arabella đã bị chuốc thuốc mê và hãm hiếp bởi một kẻ xa lạ. Nhận thức được việc mình bị hãm hiếp, cô đã đến cảnh sát làm tường trình và chấp thuận hợp tác.
Arabella và Biagio
Tuy rằng sau đó cuộc điều tra đã đi vào ngõ cụt, Biagio – vốn là một kẻ buôn chất kích thích ngầm, bị buộc phải hợp tác với cảnh sát về việc Arabella bị hiếp dâm và sau đó chán ghét và né tránh cô. Arabella, lúc này nhận ra mình đã thật sự yêu Biagio, vừa phải chống chọi với việc chữa lành tinh thần sau cuộc hiếp dâm, vừa phải chữa lành trái tim bị tổn thương.
Bởi những rắc rối và sang chấn tâm lý phải trải qua, Arabella không thể nào hoàn thiện được tác phẩm mới của mình và trở nên bế tắc. Sau khi nhận lời từ công ty quản lý để được hỗ trợ trong việc hoàn thành tác phẩm mới, Arabella, lại một lần nữa bị xâm hại tình dục bởi Zain – người hỗ trợ của cô. Lần này, Arabella bị xâm hại tình dục trong lúc có ý thức, và bản thân cô hoàn toàn không ý thức điều này, cho đến khi đối thoại với các chuyên viên tư vấn trong vụ án hiếp dâm đầu tiên đang trong quá trình điều tra.
Quá trình hồi phục, đi tìm lại giá trị và vượt qua những sang chấn tâm lý, đối chất với những kẻ hãm hại mình, cứu rỗi sự nghiệp viết lách của bản thân của Arabella được trợ hỗ và chăm sóc tận tình bởi hai người bạn thân của mình là Terry và Kwame. Tình bạn, niềm tin, sự đồng cảm, niềm vui lẫn những mâu thuẫn xảy đến với tình bạn lâu năm giữa họ là điều không tránh khỏi. Thế nhưng, đến cuối cùng thì Arabella đã thực sự tìm được lời đáp giải cho tất cả mọi khó khăn, vướng bận, biến cố xảy đến với mình. Cuốn sách thứ hai được ra đời của Arabella – vốn để thuật lại quá trình phục hồi của chính mình là cái kết toàn vẹn nhất.
Arabella – Terry (phải) – Kwame (trái)
Diễn xuất trong phim
Arabella Essiedu do Michaela Coel thủ vai xứng đáng nhận được mọi đề cử giải thưởng ở thời điểm hiện tại, từ hạng mục “Best Actress in a Limited Series or Television Movie” của Critics’ Choice Television Awards, đến “Outstanding Performance by a Female Actor in a Television Movie or Limited Series” của Screen Actors Guild Awards. Chính vì Coel là người sáng tạo kịch bản và đồng đạo diễn cho bộ phim, nhân vật Arabella được lột tả một cách không thể nào toàn vẹn hơn.
Vốn dĩ Coel là một nữ diễn viên da đen có khuôn mặt của một người mẫu thời trang – với một đôi mắt sắc, đôi lúc hoang dại, gây kinh sợ cho người đối diện, khuôn hàm rắn rỏi giúp tạo dựng nên một vẻ đẹp phi giới tính, tất cả những yếu tố về ngoại hình đều khiến cho nhân vật Arabella trở nên vô cùng đáng nhớ. Bên cạnh đó, trong số những mái tóc giả nhiều màu sắc được nhân vật mang xuyên suốt phim, có lẽ mái tóc hồng là nổi bật, đáng nhớ nhất. Nghĩ đến Arabella là nghĩ dến một nhân vật da màu của điện ảnh hiện tại, với một khuôn mặt có phần quyết liệt, hung bạo, và có một mái tóc hồng ngắn vai mang tính biểu tượng.
Nữ diễn viên đa tài Michaela Coel.
Arabella hội tụ đủ mọi sắc thái, từ là một người trẻ có lối sống phóng túng, một cô gái đang rung động trong tình yêu để rồi trầm lặng, phẫn nộ, tê liệt bởi trái tim tan vỡ, một người phụ nữ da màu bị xâm hại tình dục kiên quyết tìm ra kẻ hãm hiếp mình, một nhà văn có sự nghiệp đứng trên bờ vực vì thui chột cảm hứng sáng tác, một nạn nhân với tâm trí cuồng quẫn, thù địch, phức tạp đan xen. Tất cả mọi tầng lớp cảm xúc mạch lạc đó đều không quá gắng gượng, khiên cưỡng trong lối diễn xuất lẫn xây dựng kịch bản.
Người bạn thân Terry Pratchard do nữ diễn viên Weruche Opia thủ vai cũng là nhân vật chính của IMDY. Với thân phận là người bạn thân lâu năm nhất của Arabella, Terry luôn có mặt để an ủi, chăm sóc và quan tâm tới người bạn thân của mình. Là tuýp người sôi nổi, trung tín, mạnh mẽ, cương trực nhưng cũng rất mềm mỏng, Terry khiến cho khán giả cảm thấy quý mến bởi sự nhiệt thành và chấp thuận mọi điều tốt lẫn xấu thuộc về người bạn thân của mình, cho dù là khi vinh hoa, phú quý hay thất bại, nghèo khó.
Terry qua diễn xuất của Opia là một người phụ nữ trẻ da màu thông minh, có trực giác tốt, và làm chủ mọi suy nghĩ và hành vi của mình, nên tuy rằng có một người bạn thân thiết đầy rắc rối đi chăng nữa thì cô cũng không bao giờ để mình phải ở trong một tình thế hiểm nguy hay phức tạp. Điều duy nhất mà Terry gặp phải xuyên suốt là sự nghiệp diễn xuất chông chênh của bản thân. Không chỉ thông minh, Terry còn là người luôn bảo vệ cho người bạn thân của mình khỏi những tổn hại, hay giúp cho Arabella cải thiện và nhận diện vấn đề theo một cách thực tế, đa chiều. Arabella có thể vượt qua được mọi biến cố đều là nhờ sự đồng cảm và quan tâm chân thành đến từ người bạn thân thiết bên cạnh.
Bộ 3 nhân vật chính trong phim.
Kwame do nam diễn viên Paapa Essiedu thủ vai, là một nhân vật da đen đồng tính. Anh ta có lối sống tình dục mạnh mẽ, và không nhận ra rằng bản thân mình thực chất cần đến một sự gắn kết sâu sắc đến nhường nào. Là một người đồng tính, Kwame cũng phải trải qua đủ mọi cung bậc cảm xúc phức tạp mà bất kỳ một người đồng tính nào cũng phải trải qua, chẳng hạn như ngờ hoặc tính dục của bản thân và muốn trải nghiệm mới mẻ, bị lạm dụng tình dục, chai sạn với cảm xúc yêu đương, rơi vào lưới tình trong lúc bản thân mình chưa đủ tương xứng với đối phương. Có thể nói, Kwame đại diện cho phần lớn cộng đồng người đồng tính nam trong xã hội hiện đại.
Những mâu thuẫn và vướng mắc giữa Arabella và Kwame được vun đắp dần dần qua từng tập phim, để rồi cuối cùng là bùng nổ và được giải quyết theo một cách nhân tính nhất có thể. IMDY đáng xem là bởi thế, sự thuận tình, thực tế của phim chẳng khác gì đời thực. Ta có thể nhìn thấy chính mình trong những cuộc đối thoại như thế với bạn bè của mình. Ta có thể tranh luận, chống nghịch hay thất vọng, khó chịu về hành vi của những người thân thiết nhưng ta phải cất nhắc về những gì họ nói, bởi họ chính là những hiểu rõ về mình nhất. Cuộc sống mà không có những sự đóng góp, quan tâm chân thành đến vậy, hẳn người đó là một kẻ vô cùng thiếu may mắn.
Cả Coel, Opia và Essiedu đều là những diễn viên có thực lực. Mối liên kết cảm xúc và mồi lửa tương tác giữa họ đã tạo nên thành công rất lớn cho I May Destroy You. Bởi suy cho cùng, sự thân tình và chân thành là tình bạn giữa họ đã tạo nên một thế lực được sinh ra nhằm để trở thành câu trả lời, giải pháp, một liều thuốc hữu hiệu để chống lại những rắc rối, mâu thuẫn, khó khăn chất chồng xảy đến trong phim. Đó là một điều đáng ghi nhận của bộ phim – rằng chúng ta luôn cần những người bạn luôn kề vai sát cánh và đồng cam cộng khổ cùng mình. Sự chân thành của họ là món quà vô giá nhất trong cuộc đời.
Những nhân vật khác, đáng để tuyên dương về mặt diễn xuất là Biagio (do Marouane Zotti thủ vai), Zain Tareen (do Karan Gill thủ vai), Ben (do Steven Wright thủ vai), Danielle Vitalis – thủ vai Arabella lúc là thiếu niên, Simon (do Aml Ameen thủ vai), Theodore (do Harriet Webb thủ vai) và Lauren-Joy Williams – thủ vai Terry lúc còn là thiếu niên. Những diễn viên này có diễn xuất rất tốt, cho dù họ chưa phải là những diễn viên có tên tuổi hay quá nhiều kinh nghiệm diễn xuất (trừ Aml Ameen và Steven Wright). Các tuyến nhân vật này đều được thể hiện một cách tròn vẹn, tinh tế, với mọi cử chi hành vi đều nhất quán so với đặc tính của nhân vật, cũng như có mối liên kết chặt chẽ giữa quá khứ và tương lai (nhân vật Arabella và Terry trong quá khứ và hiện tại).
Biagio – do Marouane Zotti thủ vai.Arabella lúc là thiếu niên (trái) do Danielle Vitalis thủ vai và Terry (phải) do Lauren-Joy Williams.Ben do Steven Wright thủ vai.
Những giá trị thực tiễn được đúc kết từ I May Destroy You
Có rất nhiều điều mà Rose ngộ nhận ra từ việc theo dõi I May Destroy You.
1. Nếu đàn ông, trong quá trình giao hợp với phụ nữ mà tháo bao cao su trong sự mơ hồ của người phụ nữ (họ không nhận thức được rằng bạn tình đã tháo bao cao su ra) thì sẽ được xem là hành vi phạm tội hiếp dâm theo luật định tại Anh, hay có ý đồ hiếp dâm theo luật của Mỹ và được quy là một hành vi hiếp dâm ở mức độ nhẹ tại Úc.
Zain Tareen (do Karan Gill thủ vai) – là người đã tháo bao cao su trong quá trình quan hệ.
2. Cũng là câu chuyện bao cao su, nhưng nếu người phụ nữ không biết rằng trên diễn đàn Reddit có cả một chuyên đề dành cho cánh đàn ông về cách làm sao để tháo bao cao su trong quá trình quan hệ tình dục mà không gây cản trở hay bị phát hiện ngay lúc đó. Chưa hết, làm sao để đối phó hay phản hồi khi phụ nữ phản ứng gay gắt về chuyện đó. Thường thì đàn ông sẽ phủ đầu khi được chất vấn là “anh tưởng em biết”, đây là hành vi quy chụp trách nhiệm cho phụ nữ và phủ nhận hoàn toàn trách nhiệm của bản thân. Việc đàn ông liên tục khiến cho phụ nữ cảm thấy mình đang thổi phồng hay làm quá vấn đề, chính là một trong những hành vi đê tiện, thao túng tinh thần bất nhân tính nhất của đàn ông.
Cơ thể của phụ nữ phải chịu rất nhiều rủi ro sau khi quan hệ, bởi họ là người có thiên chức làm mẹ. Nếu như chẳng may họ bị dính bầu bởi vì người đàn ông đó cảm thấy không thoải mái, bất tiện, giảm ham muốn và sự thỏa mãn trong quá trình quan hệ mà sau đó lại hoàn toàn rũ bỏ trách nhiệm với cái thai, thì đây đã đủ để cấu thành một vụ kiện tụng dân sự hợp pháp tại nhiều quốc gia. Phụ nữ trẻ cần phải biết điều này để tự bảo vệ bản thân mình. Đừng nghĩ rằng sai sót một phần thuộc về mình và để đàn ông trốn tránh, thoái thác trách nhiệm của họ. Thêm hơn, cũng đừng quá phụ thuộc vào thuốc tránh thai khẩn cấp, hay phá thai bởi tất cả điều này đều gây ảnh hưởng tới cơ thể theo các mức độ khác nhau.
Nếu là nạn nhân của xâm hại tình dục, đừng nên chịu đựng một mình. Hãy đi tìm và tham gia các hội nhóm liên kết phụ nữ cũng là nạn nhân để chia sẻ, tìm kiếm sự đồng cảm và kinh nghiệm.
Tất cả mọi sự động chạm vào cơ thể mà không có sự đồng thuận từ bạn thì đều mang tính hướng là xâm hại tình dục, là một tội trong luật định của pháp luật.
3. Đàn ông đồng tính cũng có thể bị hiếp dâm. Tuy nhiên, khác với phụ nữ, pháp luật thường sẽ thất bại trong việc luận tội kẻ hiếp dâm. Lí do là bởi vai trò đặc thù của nam giới trong xã hội, những hệ lụy đi kèm của hành vi hiếp dâm cũng không nguy hại tới sức khỏe (tùy trường hợp) mà chỉ là tinh thần, thêm hơn là pháp luật cũng không có những điều luật cơ bản định rõ về việc bảo vệ quyền lợi của người đồng tính trong việc bị xâm hại tình dục, mà chỉ gộp chung là giới tính nam. Chính bởi thế, nạn nhân sẽ phải tự giải quyết hậu quả và sang chấn tâm lý mà khó lòng có được một sự hỗ trợ thích đáng từ luật pháp. Nếu nạn nhân gặp chấn thương về sức khỏe, thì rất có thể sự việc sẽ được tiếp nhận theo một cách quyết liệt và dễ dàng hơn.
4. Phụ nữ nên cẩn trọng, ngay cả khi đi cùng với bạn bè của mình khi tới các buổi tiệc tùng, ăn nhậu, vui chơi. Không nên sử dụng các chất kích thích dù là ở dạng nào đi chăng nữa. Thuốc mê gây tê liệt hệ thần kinh là hoàn toàn tồn tại và lối sống buông thả, thiếu cẩn tắc của phụ nữ sẽ chỉ khiến cho sức khỏe và cơ thể lẫn tinh thần mình bị hủy hoại. Đàn ông suy đồi đạo đức, thủ đoạn, ma mãnh và biến thái là rất nhiều. Hãy tỉnh giác.
5. Phụ thuộc vào mạng xã hội là một sự suy đồi về tinh thần và thậm chí là đạo đức mà nhiều người không kịp nhận ra. Nếu để mạng xã hội trở thành một phần thiết yếu của cuộc sống, người trẻ sẽ dễ dàng bị sa ngã, tiêm nhiễm hay hình thành nên những thói quen, cơ chế phản hồi không đúng đắn, gây nguy hại tới cơ hội phát triển, các mối quan hệ lành mạnh, cũng như lũng đoạn trí thức.
6. Nhiều người sử dụng mạng xã hội để chiếm đoạt sức mạnh. Bản chất của nó cũng giống như chính trị hay cổ phiếu vậy – sự thao túng và quyền lực tối cao nằm trong tay kẻ đứng đầu. Sức mạnh từ mạng xã hội sẽ đến từ việc chia sẻ nội dung, tìm kiếm sự đồng cảm (dù là ngụy tạo hay chân thật), sự tương tác sẽ tăng tính nhận diện và phổ biến, sự phổ biến sẽ quy đổi bằng lượng người theo dõi, lượng người theo dõi càng nhiều thì người đó sẽ càng có tiếng nói – tương ứng với quyền lực, quyền lực trên mạng xã hội cũng sẽ tương ứng với lợi nhuận. Là một người sử dụng mạng xã hội, hay cẩn trọng khi nhấn nút theo dõi một ai đó mà bạn nghĩ là xứng đáng để truyền cảm hứng và tác động tới bạn.
Trên đây là những ý chính mà Rose đúc kết ra được từ I May Destroy You. Tùy vào bạn đọc khi theo dõi phim sẽ còn có những suy luận và nhận thức thêm hơn nữa. Sự trải nghiệm sẽ phụ thuộc vào chính bạn, nhưng nếu nhận diện ra được thêm những bài học cuộc sống nào mà bạn cảm thấy có giá trị, đừng quên chia sẻ với Rose ở phần bình luận phía dưới.
Quan điểm cá nhân Rose về phim
Ben là anh bạn cùng phòng trầm lặng nhưng biểu trưng cho năng lượng tích cực, sự thiền tịnh và lành mạnh, lạc quan, đối lập hoàn toàn với Arabella. Tuy nhân vật này rất kín tiếng, và có những phân đoạn hay xuất hiện ngắn ngủi trong phim, nhưng thực chất vai trò của anh là một sự bổ trợ hoàn hảo. Sự quan tâm và trợ hỗ có chừng mực khiến cho Arabella luôn cảm nhận được thành ý của anh mà không cảm thấy bị phán xét, phân biệt hay quá mức. Ben như một nguồn năng lượng cần phải có mặt để nhắc nhớ cho Arabella rằng mọi thứ rồi sẽ ổn thỏa.
I May Destroy <YOU>, từ You trong tiêu đề của phim sẽ thường bị xóa bỏ trong phân đoạn giới thiệu phim ngắn ngủi ở những phút đầu mỗi tập. Điều này khiến cho người xem tự hỏi hành động này liệu có ý nghĩa gì chăng. I May Destroy You – Tôi sẽ hủy hoại Anh sẽ là vô cùng dễ hiểu, bởi những kẻ thủ ác đều bị Arabella trừng phạt theo một cách thỏa đáng đối với cô ta.
Nhưng nếu tiêu đề chỉ còn là I May Destroy thì nó sẽ mang ý nghĩa gì? Có thể nào lúc này, Arabella sẽ hủy hoại tất cả mọi thứ là sự vật, sự việc chứ không nhắm tới đối tượng con người nữa hay không? Rất có thể là như vậy, bởi suy cho cùng, câu chuyện đã hoàn toàn đi theo một hướng khác hẳn, vô cùng tăm tối và đáng buồn, được thể hiện trong tập phim cuối.
Khi nghĩ về cái kết sau cùng cho cuốn sách của mình, Arabella đã có tận 3 kết cục khác nhau cho nó. Điều này thực sự ám chỉ rằng bản thân Arabella muốn hành động cụ thể như những gì mình nghĩ, bởi bản tính của cô ta đã gợi mở rằng điều này hoàn toàn có thể. Nếu kết thúc phim là một sự trừng phạt ăn miếng trả miếng dành cho kẻ hiếp dâm, thì liệu Arabella có hoàn toàn được phóng thích bởi chính nỗi đau và tổn hại mà nó gây ra không?
Coel đã lựa chọn một kết thúc viên mãn cho I May Destroy You, nhưng vẫn sẽ muốn để cho người xem tự mường tượng hay suy nghĩ sâu xa hơn rằng, liệu báo thù hay trả đòn bằng vũ lực sẽ là phương cách giải quyết thỏa đáng hơn chăng? Điều này sẽ luôn khiến khán giả phải liên tưởng đến những điều sẽ xảy ra đối với Arabella – nếu như cô không lựa chọn sự tha thứ cho chính kẻ phạm tội, lẫn những sai lầm gây ra của bản thân.
Cái kết với nhiều sự lựa chọn của phim rõ ràng là chịu ảnh hưởng từ thủ pháp xây dựng kịch bản kịch tính, thú vị, mang tính đối chiếu, đáng suy ngẫm của Bandersnatch trong series Black Mirror – anthology series mà Coel đã góp mặt nhiều lần xuyên suốt 5 mùa phim. Thật thú vị khi Coel đã ứng dụng cách thức khai triển này cho kịch bản của mình, như một sự gợi nhớ về diễn xuất của mình trong các tác phẩm khác, cũng như vô cùng phù hợp với một bộ phim mang chủ đề xã hội đáng suy ngẫm như I May Destroy You.
I May Destroy You xứng đáng có được mọi thành tích, đánh giá và đề cử mà nó có được. Nếu bạn từng bỏ lỡ một series thú vị như thế này trong năm vừa qua thì có lẽ đây là lúc thích hợp nhất để tìm xem nó đấy.
Đánh giá: ★ ★ ★ ★ ★ (5/5)
p/s: Sẽ có một bài viết rất thú vị khác về chủ đề tình dục và sự chấp thuận, được chắt lọc từ chính I May Destroy You mà Rose sẽ hoàn thiện trong thời gian tới trên So awkward, Rose.
Michaela Coel là một nữ diễn viên mà hẳn nhiều người sẽ cảm thấy quen mặt nếu là fan của series Black Mirror đình đám. Coel xuất hiện nhiều hơn một tập phim, tạo ra một ngoại lệ hiếm hoi cho series anthology đình đám này trên Netflix. I May Destroy You của cô được xem là một trong những series hay nhất trong năm qua, với 97% review tích cực trên Rotten Tomatoes, 86/100 trên Metacritic. Các đầu báo lớn như Time, The New York Times, Le Monde (Pháp) đều dành nhiều lời ngợi khen cho series này.
Coel là một nữ diễn viên đa tài. Series I May Destroy You được chiếu trên HBO vào tháng Sáu năm ngoái là một sản phẩm do chính cô sáng tạo và tham gia diễn xuất. Sự yêu mến của khán giả dành cho series này là vô cùng lớn, nhất là khi lễ trao giải Quả Cầu Vàng công bố đề cử các hạng mục của năm 2021 và đề cử Emily In Paris và bỏ sót I May Destroy You. Rất nhiều hashtag, bình luận sôi nổi trên các trang mạng xã hội bày tỏ sự bất bình vì điều này, với phần lớn đều cho rằng I May Destroy nhân tính, hấp dẫn và xứng đáng hơn Emily In Paris trên mọi phương diện. Chính bởi làn sóng phản đối đó mà Rose mới tìm xem series này, và quả đúng như phần đông khán giả đã nhận định về I May Destroy You – một series phim về chủ đề xã hội rất hay và vô cùng đáng xem.
Bởi vì phim chỉ có duy nhất 12 tập phim, nên trong bài viết này Rose muốn chia sẻ nhiều hơn về cảm nhận, đánh giá dành cho series này. Vì thế mà bài viết sẽ có tiết lộ nội dung phim.
Nội dung đặc sắc của I May Destroy You
I May Destroy You là một series lồng ghép rất nhiều luận đề xã hội hiện nay: quyền của phụ nữ, vấn nạn hiếp dâm, nhận thức của nạn nhân bị xâm hại tình dục, thất bại của pháp luật trong việc bảo vệ nạn nhân bị xâm hại tình dục, lối sống phóng túng quá mức của người trẻ, ảnh hưởng của mạng xã hội, phân biệt chủng tộc, casual love – hay còn được gọi là cảm xúc yêu đương không gắn kết.
Còn hơn thế nữa, phim có cách kể chuyện đan xen giữa thực tại và hồi tưởng, để khiến cho nội dung được truyền tải một cách trọn vẹn, khiến cho người xem thấu hiểu từng nhân vật chính trong phim, xây dựng được mạch cảm xúc đối với từng tuyến nhân vật để đồng cảm sâu sắc với họ, trong một bộ phim mang tính chất tâm lý xã hội rất thực tế, gần gũi và đáng quan tâm.
Chính vì IMDY đặt nặng vấn đề tâm lý, xã hội, nên sẽ khiến cho khán giả cảm thấy bị choáng ngộp, và những người không thích bận tâm về các vấn đề xã hội cũng sẽ cảm thấy nhàm chán. Nhưng Rose chân tình khuyên bạn đọc, đặc biệt là phụ nữ trẻ nên xem bộ phim này một cách từ tốn, bởi có rất nhiều bài học cuộc sống, kinh nghiệm sống có giá trị thực tế được đưa vào kịch bản phim, điều này giúp cho bộ phim mang tính chất giáo dục, cảnh tỉnh nhận thức của khán giả theo dõi.
Sơ lược về nội dung series I May Destroy You như sau:
Arabella (hay còn gọi là Bella) một phụ nữ trẻ da đen tại London (Anh), có một mối quan hệ casual love với một anh chàng tên Biagio sống ở Ostia (Ý). Arabella là một nhà văn, trở nên nổi tiếng sau thành công của cuốn sách đầu tay mang tên “Chronicles of a Fed-Up Millennial”. Cô lần đầu gặp Biagio khi cô đến Ý cho một chuyến công tác và hai người nảy sinh tình cảm và đã quan hệ với nhau. Sau lần đó, cả hai vẫn giữ liên lạc và Arabella hay bay đến ý để được ở bên cạnh anh ta.
Arabella có một lối sống vô cùng phóng túng, khi cô không ngại thử các chất kích thích khác nhau, sử dụng rượu, bia và quan hệ tình dục với bất kỳ ai mà cô muốn. Chính bởi thế mà ngay sau khi trở về từ Ý và gặp gỡ người bạn Simon của mình, Arabella đã bị chuốc thuốc mê và hãm hiếp bởi một kẻ xa lạ. Nhận thức được việc mình bị hãm hiếp, cô đã đến cảnh sát làm tường trình và chấp thuận hợp tác.
Tuy rằng sau đó cuộc điều tra đã đi vào ngõ cụt, Biagio – vốn là một kẻ buôn chất kích thích ngầm, bị buộc phải hợp tác với cảnh sát về việc Arabella bị hiếp dâm và sau đó chán ghét và né tránh cô. Arabella, lúc này nhận ra mình đã thật sự yêu Biagio, vừa phải chống chọi với việc chữa lành tinh thần sau cuộc hiếp dâm, vừa phải chữa lành trái tim bị tổn thương.
Bởi những rắc rối và sang chấn tâm lý phải trải qua, Arabella không thể nào hoàn thiện được tác phẩm mới của mình và trở nên bế tắc. Sau khi nhận lời từ công ty quản lý để được hỗ trợ trong việc hoàn thành tác phẩm mới, Arabella, lại một lần nữa bị xâm hại tình dục bởi Zain – người hỗ trợ của cô. Lần này, Arabella bị xâm hại tình dục trong lúc có ý thức, và bản thân cô hoàn toàn không ý thức điều này, cho đến khi đối thoại với các chuyên viên tư vấn trong vụ án hiếp dâm đầu tiên đang trong quá trình điều tra.
Quá trình hồi phục, đi tìm lại giá trị và vượt qua những sang chấn tâm lý, đối chất với những kẻ hãm hại mình, cứu rỗi sự nghiệp viết lách của bản thân của Arabella được trợ hỗ và chăm sóc tận tình bởi hai người bạn thân của mình là Terry và Kwame. Tình bạn, niềm tin, sự đồng cảm, niềm vui lẫn những mâu thuẫn xảy đến với tình bạn lâu năm giữa họ là điều không tránh khỏi. Thế nhưng, đến cuối cùng thì Arabella đã thực sự tìm được lời đáp giải cho tất cả mọi khó khăn, vướng bận, biến cố xảy đến với mình. Cuốn sách thứ hai được ra đời của Arabella – vốn để thuật lại quá trình phục hồi của chính mình là cái kết toàn vẹn nhất.
Diễn xuất trong phim
Arabella Essiedu do Michaela Coel thủ vai xứng đáng nhận được mọi đề cử giải thưởng ở thời điểm hiện tại, từ hạng mục “Best Actress in a Limited Series or Television Movie” của Critics’ Choice Television Awards, đến “Outstanding Performance by a Female Actor in a Television Movie or Limited Series” của Screen Actors Guild Awards. Chính vì Coel là người sáng tạo kịch bản và đồng đạo diễn cho bộ phim, nhân vật Arabella được lột tả một cách không thể nào toàn vẹn hơn.
Vốn dĩ Coel là một nữ diễn viên da đen có khuôn mặt của một người mẫu thời trang – với một đôi mắt sắc, đôi lúc hoang dại, gây kinh sợ cho người đối diện, khuôn hàm rắn rỏi giúp tạo dựng nên một vẻ đẹp phi giới tính, tất cả những yếu tố về ngoại hình đều khiến cho nhân vật Arabella trở nên vô cùng đáng nhớ. Bên cạnh đó, trong số những mái tóc giả nhiều màu sắc được nhân vật mang xuyên suốt phim, có lẽ mái tóc hồng là nổi bật, đáng nhớ nhất. Nghĩ đến Arabella là nghĩ dến một nhân vật da màu của điện ảnh hiện tại, với một khuôn mặt có phần quyết liệt, hung bạo, và có một mái tóc hồng ngắn vai mang tính biểu tượng.
Arabella hội tụ đủ mọi sắc thái, từ là một người trẻ có lối sống phóng túng, một cô gái đang rung động trong tình yêu để rồi trầm lặng, phẫn nộ, tê liệt bởi trái tim tan vỡ, một người phụ nữ da màu bị xâm hại tình dục kiên quyết tìm ra kẻ hãm hiếp mình, một nhà văn có sự nghiệp đứng trên bờ vực vì thui chột cảm hứng sáng tác, một nạn nhân với tâm trí cuồng quẫn, thù địch, phức tạp đan xen. Tất cả mọi tầng lớp cảm xúc mạch lạc đó đều không quá gắng gượng, khiên cưỡng trong lối diễn xuất lẫn xây dựng kịch bản.
Người bạn thân Terry Pratchard do nữ diễn viên Weruche Opia thủ vai cũng là nhân vật chính của IMDY. Với thân phận là người bạn thân lâu năm nhất của Arabella, Terry luôn có mặt để an ủi, chăm sóc và quan tâm tới người bạn thân của mình. Là tuýp người sôi nổi, trung tín, mạnh mẽ, cương trực nhưng cũng rất mềm mỏng, Terry khiến cho khán giả cảm thấy quý mến bởi sự nhiệt thành và chấp thuận mọi điều tốt lẫn xấu thuộc về người bạn thân của mình, cho dù là khi vinh hoa, phú quý hay thất bại, nghèo khó.
Terry qua diễn xuất của Opia là một người phụ nữ trẻ da màu thông minh, có trực giác tốt, và làm chủ mọi suy nghĩ và hành vi của mình, nên tuy rằng có một người bạn thân thiết đầy rắc rối đi chăng nữa thì cô cũng không bao giờ để mình phải ở trong một tình thế hiểm nguy hay phức tạp. Điều duy nhất mà Terry gặp phải xuyên suốt là sự nghiệp diễn xuất chông chênh của bản thân. Không chỉ thông minh, Terry còn là người luôn bảo vệ cho người bạn thân của mình khỏi những tổn hại, hay giúp cho Arabella cải thiện và nhận diện vấn đề theo một cách thực tế, đa chiều. Arabella có thể vượt qua được mọi biến cố đều là nhờ sự đồng cảm và quan tâm chân thành đến từ người bạn thân thiết bên cạnh.
Kwame do nam diễn viên Paapa Essiedu thủ vai, là một nhân vật da đen đồng tính. Anh ta có lối sống tình dục mạnh mẽ, và không nhận ra rằng bản thân mình thực chất cần đến một sự gắn kết sâu sắc đến nhường nào. Là một người đồng tính, Kwame cũng phải trải qua đủ mọi cung bậc cảm xúc phức tạp mà bất kỳ một người đồng tính nào cũng phải trải qua, chẳng hạn như ngờ hoặc tính dục của bản thân và muốn trải nghiệm mới mẻ, bị lạm dụng tình dục, chai sạn với cảm xúc yêu đương, rơi vào lưới tình trong lúc bản thân mình chưa đủ tương xứng với đối phương. Có thể nói, Kwame đại diện cho phần lớn cộng đồng người đồng tính nam trong xã hội hiện đại.
Những mâu thuẫn và vướng mắc giữa Arabella và Kwame được vun đắp dần dần qua từng tập phim, để rồi cuối cùng là bùng nổ và được giải quyết theo một cách nhân tính nhất có thể. IMDY đáng xem là bởi thế, sự thuận tình, thực tế của phim chẳng khác gì đời thực. Ta có thể nhìn thấy chính mình trong những cuộc đối thoại như thế với bạn bè của mình. Ta có thể tranh luận, chống nghịch hay thất vọng, khó chịu về hành vi của những người thân thiết nhưng ta phải cất nhắc về những gì họ nói, bởi họ chính là những hiểu rõ về mình nhất. Cuộc sống mà không có những sự đóng góp, quan tâm chân thành đến vậy, hẳn người đó là một kẻ vô cùng thiếu may mắn.
Cả Coel, Opia và Essiedu đều là những diễn viên có thực lực. Mối liên kết cảm xúc và mồi lửa tương tác giữa họ đã tạo nên thành công rất lớn cho I May Destroy You. Bởi suy cho cùng, sự thân tình và chân thành là tình bạn giữa họ đã tạo nên một thế lực được sinh ra nhằm để trở thành câu trả lời, giải pháp, một liều thuốc hữu hiệu để chống lại những rắc rối, mâu thuẫn, khó khăn chất chồng xảy đến trong phim. Đó là một điều đáng ghi nhận của bộ phim – rằng chúng ta luôn cần những người bạn luôn kề vai sát cánh và đồng cam cộng khổ cùng mình. Sự chân thành của họ là món quà vô giá nhất trong cuộc đời.
Những nhân vật khác, đáng để tuyên dương về mặt diễn xuất là Biagio (do Marouane Zotti thủ vai), Zain Tareen (do Karan Gill thủ vai), Ben (do Steven Wright thủ vai), Danielle Vitalis – thủ vai Arabella lúc là thiếu niên, Simon (do Aml Ameen thủ vai), Theodore (do Harriet Webb thủ vai) và Lauren-Joy Williams – thủ vai Terry lúc còn là thiếu niên. Những diễn viên này có diễn xuất rất tốt, cho dù họ chưa phải là những diễn viên có tên tuổi hay quá nhiều kinh nghiệm diễn xuất (trừ Aml Ameen và Steven Wright). Các tuyến nhân vật này đều được thể hiện một cách tròn vẹn, tinh tế, với mọi cử chi hành vi đều nhất quán so với đặc tính của nhân vật, cũng như có mối liên kết chặt chẽ giữa quá khứ và tương lai (nhân vật Arabella và Terry trong quá khứ và hiện tại).
Những giá trị thực tiễn được đúc kết từ I May Destroy You
Có rất nhiều điều mà Rose ngộ nhận ra từ việc theo dõi I May Destroy You.
1. Nếu đàn ông, trong quá trình giao hợp với phụ nữ mà tháo bao cao su trong sự mơ hồ của người phụ nữ (họ không nhận thức được rằng bạn tình đã tháo bao cao su ra) thì sẽ được xem là hành vi phạm tội hiếp dâm theo luật định tại Anh, hay có ý đồ hiếp dâm theo luật của Mỹ và được quy là một hành vi hiếp dâm ở mức độ nhẹ tại Úc.
2. Cũng là câu chuyện bao cao su, nhưng nếu người phụ nữ không biết rằng trên diễn đàn Reddit có cả một chuyên đề dành cho cánh đàn ông về cách làm sao để tháo bao cao su trong quá trình quan hệ tình dục mà không gây cản trở hay bị phát hiện ngay lúc đó. Chưa hết, làm sao để đối phó hay phản hồi khi phụ nữ phản ứng gay gắt về chuyện đó. Thường thì đàn ông sẽ phủ đầu khi được chất vấn là “anh tưởng em biết”, đây là hành vi quy chụp trách nhiệm cho phụ nữ và phủ nhận hoàn toàn trách nhiệm của bản thân. Việc đàn ông liên tục khiến cho phụ nữ cảm thấy mình đang thổi phồng hay làm quá vấn đề, chính là một trong những hành vi đê tiện, thao túng tinh thần bất nhân tính nhất của đàn ông.
Cơ thể của phụ nữ phải chịu rất nhiều rủi ro sau khi quan hệ, bởi họ là người có thiên chức làm mẹ. Nếu như chẳng may họ bị dính bầu bởi vì người đàn ông đó cảm thấy không thoải mái, bất tiện, giảm ham muốn và sự thỏa mãn trong quá trình quan hệ mà sau đó lại hoàn toàn rũ bỏ trách nhiệm với cái thai, thì đây đã đủ để cấu thành một vụ kiện tụng dân sự hợp pháp tại nhiều quốc gia. Phụ nữ trẻ cần phải biết điều này để tự bảo vệ bản thân mình. Đừng nghĩ rằng sai sót một phần thuộc về mình và để đàn ông trốn tránh, thoái thác trách nhiệm của họ. Thêm hơn, cũng đừng quá phụ thuộc vào thuốc tránh thai khẩn cấp, hay phá thai bởi tất cả điều này đều gây ảnh hưởng tới cơ thể theo các mức độ khác nhau.
Tất cả mọi sự động chạm vào cơ thể mà không có sự đồng thuận từ bạn thì đều mang tính hướng là xâm hại tình dục, là một tội trong luật định của pháp luật.
3. Đàn ông đồng tính cũng có thể bị hiếp dâm. Tuy nhiên, khác với phụ nữ, pháp luật thường sẽ thất bại trong việc luận tội kẻ hiếp dâm. Lí do là bởi vai trò đặc thù của nam giới trong xã hội, những hệ lụy đi kèm của hành vi hiếp dâm cũng không nguy hại tới sức khỏe (tùy trường hợp) mà chỉ là tinh thần, thêm hơn là pháp luật cũng không có những điều luật cơ bản định rõ về việc bảo vệ quyền lợi của người đồng tính trong việc bị xâm hại tình dục, mà chỉ gộp chung là giới tính nam. Chính bởi thế, nạn nhân sẽ phải tự giải quyết hậu quả và sang chấn tâm lý mà khó lòng có được một sự hỗ trợ thích đáng từ luật pháp. Nếu nạn nhân gặp chấn thương về sức khỏe, thì rất có thể sự việc sẽ được tiếp nhận theo một cách quyết liệt và dễ dàng hơn.
4. Phụ nữ nên cẩn trọng, ngay cả khi đi cùng với bạn bè của mình khi tới các buổi tiệc tùng, ăn nhậu, vui chơi. Không nên sử dụng các chất kích thích dù là ở dạng nào đi chăng nữa. Thuốc mê gây tê liệt hệ thần kinh là hoàn toàn tồn tại và lối sống buông thả, thiếu cẩn tắc của phụ nữ sẽ chỉ khiến cho sức khỏe và cơ thể lẫn tinh thần mình bị hủy hoại. Đàn ông suy đồi đạo đức, thủ đoạn, ma mãnh và biến thái là rất nhiều. Hãy tỉnh giác.
5. Phụ thuộc vào mạng xã hội là một sự suy đồi về tinh thần và thậm chí là đạo đức mà nhiều người không kịp nhận ra. Nếu để mạng xã hội trở thành một phần thiết yếu của cuộc sống, người trẻ sẽ dễ dàng bị sa ngã, tiêm nhiễm hay hình thành nên những thói quen, cơ chế phản hồi không đúng đắn, gây nguy hại tới cơ hội phát triển, các mối quan hệ lành mạnh, cũng như lũng đoạn trí thức.
6. Nhiều người sử dụng mạng xã hội để chiếm đoạt sức mạnh. Bản chất của nó cũng giống như chính trị hay cổ phiếu vậy – sự thao túng và quyền lực tối cao nằm trong tay kẻ đứng đầu. Sức mạnh từ mạng xã hội sẽ đến từ việc chia sẻ nội dung, tìm kiếm sự đồng cảm (dù là ngụy tạo hay chân thật), sự tương tác sẽ tăng tính nhận diện và phổ biến, sự phổ biến sẽ quy đổi bằng lượng người theo dõi, lượng người theo dõi càng nhiều thì người đó sẽ càng có tiếng nói – tương ứng với quyền lực, quyền lực trên mạng xã hội cũng sẽ tương ứng với lợi nhuận. Là một người sử dụng mạng xã hội, hay cẩn trọng khi nhấn nút theo dõi một ai đó mà bạn nghĩ là xứng đáng để truyền cảm hứng và tác động tới bạn.
Trên đây là những ý chính mà Rose đúc kết ra được từ I May Destroy You. Tùy vào bạn đọc khi theo dõi phim sẽ còn có những suy luận và nhận thức thêm hơn nữa. Sự trải nghiệm sẽ phụ thuộc vào chính bạn, nhưng nếu nhận diện ra được thêm những bài học cuộc sống nào mà bạn cảm thấy có giá trị, đừng quên chia sẻ với Rose ở phần bình luận phía dưới.
Quan điểm cá nhân Rose về phim
Ben là anh bạn cùng phòng trầm lặng nhưng biểu trưng cho năng lượng tích cực, sự thiền tịnh và lành mạnh, lạc quan, đối lập hoàn toàn với Arabella. Tuy nhân vật này rất kín tiếng, và có những phân đoạn hay xuất hiện ngắn ngủi trong phim, nhưng thực chất vai trò của anh là một sự bổ trợ hoàn hảo. Sự quan tâm và trợ hỗ có chừng mực khiến cho Arabella luôn cảm nhận được thành ý của anh mà không cảm thấy bị phán xét, phân biệt hay quá mức. Ben như một nguồn năng lượng cần phải có mặt để nhắc nhớ cho Arabella rằng mọi thứ rồi sẽ ổn thỏa.
I May Destroy <YOU>, từ You trong tiêu đề của phim sẽ thường bị xóa bỏ trong phân đoạn giới thiệu phim ngắn ngủi ở những phút đầu mỗi tập. Điều này khiến cho người xem tự hỏi hành động này liệu có ý nghĩa gì chăng. I May Destroy You – Tôi sẽ hủy hoại Anh sẽ là vô cùng dễ hiểu, bởi những kẻ thủ ác đều bị Arabella trừng phạt theo một cách thỏa đáng đối với cô ta.
Nhưng nếu tiêu đề chỉ còn là I May Destroy thì nó sẽ mang ý nghĩa gì? Có thể nào lúc này, Arabella sẽ hủy hoại tất cả mọi thứ là sự vật, sự việc chứ không nhắm tới đối tượng con người nữa hay không? Rất có thể là như vậy, bởi suy cho cùng, câu chuyện đã hoàn toàn đi theo một hướng khác hẳn, vô cùng tăm tối và đáng buồn, được thể hiện trong tập phim cuối.
Khi nghĩ về cái kết sau cùng cho cuốn sách của mình, Arabella đã có tận 3 kết cục khác nhau cho nó. Điều này thực sự ám chỉ rằng bản thân Arabella muốn hành động cụ thể như những gì mình nghĩ, bởi bản tính của cô ta đã gợi mở rằng điều này hoàn toàn có thể. Nếu kết thúc phim là một sự trừng phạt ăn miếng trả miếng dành cho kẻ hiếp dâm, thì liệu Arabella có hoàn toàn được phóng thích bởi chính nỗi đau và tổn hại mà nó gây ra không?
Coel đã lựa chọn một kết thúc viên mãn cho I May Destroy You, nhưng vẫn sẽ muốn để cho người xem tự mường tượng hay suy nghĩ sâu xa hơn rằng, liệu báo thù hay trả đòn bằng vũ lực sẽ là phương cách giải quyết thỏa đáng hơn chăng? Điều này sẽ luôn khiến khán giả phải liên tưởng đến những điều sẽ xảy ra đối với Arabella – nếu như cô không lựa chọn sự tha thứ cho chính kẻ phạm tội, lẫn những sai lầm gây ra của bản thân.
Cái kết với nhiều sự lựa chọn của phim rõ ràng là chịu ảnh hưởng từ thủ pháp xây dựng kịch bản kịch tính, thú vị, mang tính đối chiếu, đáng suy ngẫm của Bandersnatch trong series Black Mirror – anthology series mà Coel đã góp mặt nhiều lần xuyên suốt 5 mùa phim. Thật thú vị khi Coel đã ứng dụng cách thức khai triển này cho kịch bản của mình, như một sự gợi nhớ về diễn xuất của mình trong các tác phẩm khác, cũng như vô cùng phù hợp với một bộ phim mang chủ đề xã hội đáng suy ngẫm như I May Destroy You.
I May Destroy You xứng đáng có được mọi thành tích, đánh giá và đề cử mà nó có được. Nếu bạn từng bỏ lỡ một series thú vị như thế này trong năm vừa qua thì có lẽ đây là lúc thích hợp nhất để tìm xem nó đấy.
Đánh giá: ★ ★ ★ ★ ★ (5/5)
p/s: Sẽ có một bài viết rất thú vị khác về chủ đề tình dục và sự chấp thuận, được chắt lọc từ chính I May Destroy You mà Rose sẽ hoàn thiện trong thời gian tới trên So awkward, Rose.
Share this:
Like this: