Ma Rainey’s Black Bottom: Nặng lòng với tuyệt phẩm cuối đời của “Báo đen” Chadwick Boseman
Nếu bạn là fan hâm mộ của Báo Đen Chadwick Boseman, có lẽ bạn cũng sẽ muốn dành thời gian để xem tác phẩm điện ảnh cuối cùng của anh – vốn đã được xây dựng bằng tất cả tài năng, đam mê và nỗ lực cuối cùng.
Ma Rainey’s Black Bottom là tác phẩm điện ảnh cuối cùng mà tài tử Chadwick Boseman tham gia trước khi anh qua đời vào tháng Tám 2020. Phải nhận định rằng tuyệt phẩm này sinh ra không phải là để phù hợp với tất cả mọi đối tượng người xem. Review phim Ma Rainey’s Black Bottom sẽ không tiết lộ nội dung phim.
Ma Rainey’s Black Bottom được đạo diễn bởi George C. Wolfe, thuộc thể loại phim kịch tính, mâu thuẫn tâm lý, có lồng ghép yếu tố chính trị, lịch sử. Phim được dựa trên nguyên tác của vở kịch vào năm 1982 của August Wilson, nói về sức ảnh hưởng của một trong những huyền thoại của dòng nhạc Blues là Gertrude “Ma” Rainey và cách mà bà trở thành một trong những thế hệ nghệ sĩ tiên phong trong ngành nghiệp thu âm chuyên nghiệp vào những năm 1920s (từ 1923 – 1928).
Đây là một bộ phim có sức nặng về tâm lý rất lớn. Bản thân Rose phải ngưng nghỉ nhiều lần trước khi có thể hoàn thành trọn vẹn bộ phim này. Sức nặng của phim được cấu thành bởi kịch bản và năng lực diễn xuất của nữ minh tinh Viola Davis và nam diễn viên Chadwick Boseman. Davis là một trong những nữ diễn viên tại Hollywood mà Rose vô cùng cảm mến bởi sự đa dạng trong diễn xuất. Vai diễn Ma Rainey không phải là một vai diễn quá khó khăn đối với năng lực của cô. Chadwick Boseman trong vai Levee Green – một nghệ sĩ thổi kèn trumpet ngạo mạn, đầy tai ương, rắc rối, là nhân vật tạo ra những tình tiết cao trào nhất trong phim.
Bối cảnh lịch sử của Ma Rainey’s Black Bottom
Để có thể nắm được trọn vẹn tình tiết diễn ra trong phim của Ma Rainey’s Black Bottom, Rose sẽ chia sẻ đôi chút về bối cảnh mà vở kịch nguyên tác của August Wilson được xây dựng. Hiểu được bối cảnh lịch sử sẽ khiến cho bộ phim trở nên dễ để thẩm thấu hơn.
1920s tại Mỹ là thời điểm thịnh hành của dòng nhạc Jazz và Blues. Đây là một điều tuyệt vời của nền văn hóa Mỹ, bởi cả hai đều được hình thành, khởi xướng, phát triển bởi người da đen, và cũng chính nghệ sĩ da đen là người có khả năng tạo ra sức ảnh hưởng lớn nhất đối với thể loại âm nhạc này. Jazz và Blues đến tận thời điểm hiện tại vẫn được phát triển và phổ biến trong nền âm nhạc đại chúng.
Bản sắc, thanh âm, giai điệu của nó đại diện cho sức sáng tạo, tinh thần lạc quan, tươi vui, tràn đầy năng lượng, sức sống của người da đen. Nó giống như một sự giải thoát cho tâm tưởng và phóng thích những tiêu cực xảy đến với người da đen tại Mỹ trong bối cảnh xã hội lúc bấy giờ. Họ vốn luôn bị bắt bớ, xem thường, bóc lột, lạm dụng, ức hiếp bởi những người da trắng vô lại, thiếu tình người. Xã hội lúc đó cũng không thừa nhận quyền bình đẳng của người da đen và đối xử với họ vô cùng bất công.
Ma Rainey qua phần thể hiện của nữ diễn viên Viola Davis và ban nhạc của mình trong phim.
Trong bối cảnh xã hội đầy bất công như vậy, Jazz và Blues đã giúp sản sinh ra rất nhiều tài năng da màu. Những tài năng này là đại diện minh chứng cho việc người da đen có thể thành công trong một xã hội còn khinh thường màu da, cũng như thay mặt cho cộng đồng của mình để chinh phục được những người da trắng nhân đạo khác. Ma Rainey là một tài năng như vậy. Bà đã dùng sức ảnh hưởng và giọng hát của mình để chinh phục không chỉ là cộng đồng của mình, mà còn cả người da trắng.
Black Bottom là một điệu nhảy trở nên phổ biến vào những năm 1920 – Roaring Twenties, còn được gọi là Thời đại nhạc Jazz, và thời đại của Flapper (phong cách thời trang, lối sống phổ biến của những năm 1920 của phụ nữ). Điệu nhảy này được bắt nguồn từ những người Mỹ gốc Phi ở vùng nông thôn miền Nam, và trở thành một nét văn hóa, trào lưu nổi bật của lịch sử phát triển tại Hoa Kỳ. Black Bottom trở thành một vũ đạo thịnh hành trong bối cảnh xã hội như vậy, và có thể được nhìn thấy rất rõ thông qua phần thể hiện trong phim của nhân vật Dussie Mae. Ma Rainey’s Black Bottom là một trong những ca khúc thành công nhất của Ma Rainey.
Bộ phim Ma Rainey’s Black Bottom được lấy bối cảnh tại Chicago. Thời điểm diễn ra là 1927 – giai đoạn mà Ma Rainey dành nhiều thời gian cho sự nghiệp thu âm chuyên nghiệp cho các bản hit được yêu thích của bà. Ma Rainey lúc này là một ngôi sao, sở hữu cho mình một ban nhạc gồm những tài năng da màu để tháp tùng bà đi lưu diễn ở khắp mọi nơi, cũng như trợ giúp bà trong việc thu âm.
Hình ảnh của huyền thoại nhạc Blues – Ma Rainey và ban nhạc của mình.
Ý nghĩa phimMa Rainey’s Black Bottom
Đây là một bộ phim được đạo diễn bởi người da đen, biên kịch bởi người da đen, sản xuất bởi người da đen, và có dàn diễn viên đông đảo là người da đen. Ma Rainey’s Black Bottom khai thác sự bất công trong xã hội lúc bấy giờ mà người da đen phải gánh chịu, thông qua hai tuyến nhân vật chính là Ma Rainey và Levee Green. Band nhạc của Ma Rainey bao gồm Cutler – nghệ sĩ guitar và kèn trombone, cũng là người thân cận với Ma Rainey nhất. Tolero là nghệ sĩ đàn dương cầm. Slow Drag là nghệ sĩ đàn double bass (công-tra-bát), cùng với Levee Green là nghệ sĩ kèn trumpet.
Ban nhạc của Ma Rainey trong phim. Từ trái qua: Tolero – Levee – Slow Drag – Cutler.
Ý nghĩa của phim Ma Rainey’s Black Bottom được nhìn nhận bởi cá nhân Rose như sau. Cho dù đã thành danh và được tụng ngợi bởi rất nhiều fan hâm mộ, việc Ma Rainey có lối sống giàu sang, xa hoa, khiến cho giai cấp thượng lưu không khỏi phiền lòng. Cảnh phim Ma Rainey ở trong một khách sạn sang trọng dành cho người da trắng và bị nhiều ánh mắt soi mói, khinh miệt của chính người da trắng đã thể hiện rõ điều này.
Tuy nhiên hoàn cảnh của bà vẫn còn tốt đẹp hơn rất nhiều so với Levee Green. Quá khứ phức tạp được kể của hắn ta đã cho thấy lòng căm phẫn của mình dành cho người da trắng. Ở Levee Green luôn có một sự khao khát được vươn tới đẳng cấp của Ma Rainey, một mộng tưởng ngờ nghệch và ngây thơ đến mức ấu trĩ.
Ma Rainey và Levee Green cùng đại diện cho cùng một hình mẫu, đó là người da đen tài năng, nhưng cách mà họ chấp nhận sự bất công và đấu tranh với sự bất công đó đã phần nào khiến cho chúng ta chợt nhận ra bài học cuộc sống thú vị.
Ma Rainey cam phận. Bà hiểu rõ rằng danh vọng và tài năng chỉ có thể giúp cho bà có được một cuộc sống sung túc, và có lẽ là đòi hỏi thêm quyền lợi cho một vài kẻ yếu thế ở bên cạnh mình. Người như bà chỉ có thể dùng tài năng của mình để xoa dịu nỗi đau và an ủi tinh thần của những người da đen giống như bà, chứ không thể nào chống nghịch được quy luật vận hành trong xã hội lúc bấy giờ. Sự cam phận này khiến bà trở nên lạnh lùng, yêu sách, ngang bướng, độc đoán, lì lợm, day dứt, đầy nỗi tự sự, cũng như rất khó để thấu hiểu, lẫn gần gũi được với bà.
Levee Green, ở thế đối trọng, tài năng và sự tự tin thái quá về năng lực của bản thân. Hắn nghĩ rằng mình có thể khiến cho người da trắng phải phục tùng hắn, một khi hắn đạt được đẳng cấp của Ma. Nhưng tài năng của Ma và Levee là hai dạng tài năng khác nhau, cả thái độ và nhận thức nữa. Levee căm phẫn với sự bất công, nghĩ rằng khổ nhục kế và sự căm phẫn bị dồn nén sẽ được hóa giải, một khi hắn thành công.
Với tài năng do khổ luyện, Levee luôn kiêu ngạo, tự mãn và thèm muốn những gì thuộc về Ma, từ hợp đồng với nhà thu âm, ánh đèn sân khấu, sự tán dương của khán giả, sự nổi tiếng, tiền tài, và thậm chí là cả người tình của Ma. Sự tị nạnh và nóng nảy đã giết chết cơ hội, lẫn sự nể trọng của những người xung quanh dành cho hắn. Cái kết của phim là sự mỉa mai cho cuộc đời Levee, khi chính những sáng tác đầy tâm huyết của hắn, là giấc mơ đổi đời của hắn, lại được giao phó cho một nhóm nhạc công và nghệ sĩ da trắng. Sự mỉa mai cười nhạo cuộc đời hắn, trong khi hắn hủy hoại tương lai của chính mình.
Ma Rainey đại diện cho kiểu người biết giới hạn của chính mình, nhận thức đúng đắn về giá trị của bản thân, cũng như dùng tài năng thiên phú của mình để tạo ra sức ảnh hưởng và giúp đỡ tới những ai có thể tiếp nhận. Levee đại diện cho những kẻ có tham vọng thống lĩnh, độc tài, ảo tưởng về quyền lực trong xã hội. Hắn để cho quá khứ đầy hận thù được dưỡng nuôi và phủ lấp đi tài năng của mình. Là một người nghệ sĩ, hắn cũng theo đuổi nghệ thuật vì lý do không chính đáng, khi muốn đổi chác tài năng của mình lấy danh vọng, sự nể trọng và tiền tài của người khác, thay vì cố gắng để góp phần tạo nên sự thay đổi, đại diện cho cộng đồng của mình để đấu tranh cho sự bất công.
Bộ phim đã phần chỉ ra triết lý nhân đạo và tư duy đấu tranh của người da đen lúc bấy giờ được phân mảnh rõ ràng, sẽ có người cam chịu, sẽ có người nương theo thời thế, sẽ có người đấu tranh cho những bất công (dù nhỏ) như Ma Rainey, sẽ có những người dẫm đạp lên chính cộng đồng của mình để mưu cầu danh lợi như Levee Green.
Diễn xuất trong phim Ma Rainey’s Black Bottom
Viola Davis từng đảm nhiệm rất nhiều vai diễn nặng ký xuyên suốt sự nghiệp của mình. Ma Rainey không phải là vai diễn nặng ký nhất và vai diễn này có nhiều tính cách đặc trưng, tương đồng với Annalise Keating trong series hình sự, drama đình đám How To Get Away With Murder. Nếu phải so sánh thì tạo hình của Viola Davis trong phim tiệm cận được với chân dung của bà Ma Rainey. Diễn xuất của Viola Davis vô cùng thuyết phục, không có điểm nào đáng chê trách, cũng như khiến cho người xem phải cảm thấy khâm phục sự đa dạng trong diễn xuất của nữ diễn viên.
Hiểu về tình trạng bệnh tật của nam diễn viên, có thể nói, Chadwick Boseman hoàn thành vai diễn Levee Green một cách trọn vẹn nhất có thể. Đây là một trong những vai diễn nổi bật nhất trong sự nghiệp của anh; bằng chứng là giới chuyên môn đánh giá rất cao nét diễn xuất của Boseman trong Ma Rainey’s Black Bottom. Bộ phim không định rõ rằng Levee Green là nhân vật phản diện, thay vào đó chỉ ra rằng hắn ta cũng chỉ là một nạn nhân phải sống trong nỗi ức chế, dồn nén bởi mọi sự bất công trong xã hội định sẵn cho người da đen.
Nhân vật của Levee Green đáng thương cảm hay không là tùy vào nhận định của người xem, tuy rằng kết thúc của phim đã cho thấy rõ hàm ý của tác giả về sự bất công xã hội và kết cục xứng đáng dành cho hắn ta. Có một phân cảnh thể hiện rõ một tương lai u tối, mịt mờ dành cho Levee, khi hắn ta luôn cố gắng để mở cánh cửa ở phòng chờ dành cho nhạc công, xuyên suốt bộ phim.
Đây là một phép ẩn dụ, bởi khi Levee dùng tất cả mọi sức lực để đạp đổ cánh cửa đó, chỉ để phát hiện đằng sau là một ngõ cụt với bốn bức tường cao, tạo thành một ngục tù chật hẹp. Bốn bức tường cao đó biểu trưng rằng Levee, nếu muốn đạt được những gì mà hắn ta mộng tưởng sẽ phải vượt qua được những chướng ngại cao vời đến nhường nào. Đây chính là những trở ngại vốn dĩ trong ngành âm nhạc, cũng như định kiến xã hội dành cho người da đen.
Căn phòng với căn cửa đóng chặt đó chính là luồng suy nghĩ không lành mạnh, và nhận thức tiêu cực của Levee. Cánh cửa mà Levee phải dùng hết sức lực để đạp đổ đó cũng ngầm ám thị cho việc lầm tưởng và phí hoài công sức của hắn, dùng lực và sự cưỡng ép sau cùng sẽ chẳng giúp cho hắn đi xa được tới đâu. Thay vì nhờ cậy vào người da trắng – vốn là những người mà hắn phải giả vờ quy phục để đạt được giấc mơ của mình, hắn lại bỏ qua những lời khuyên và tình bằng hữu mà những người đồng minh trong ban nhạc dành cho mình. Quay lưng lại với đồng loại, chưa bao giờ là một hành động thông minh.
Những nhân vật ở tuyến phụ như Cutler (Colman Domingo), Slow Drag (Michael Potts), Tolero (Glynn Turman – ông cũng là nam diễn viên đóng vai người cha của nhân vật Annaliese Keating do Viola Davis đảm nhận trong HTGAWM), Dussie Mae (Taylour Paige), Sylvester (Dusan Brown) đều có khoảnh khắc của riêng mình.
Cutler là đại diện cho một người da đen trung tín với đức tin và tình yêu dành cho Chúa của mình. Slow Drag đại diện cho thân phận người da đen biết hài lòng với cuộc sống mình tự gầy dựng. Tolero là một người đàn ông da màu trung niên đã trải qua nhiều biến cố và lầm than, để rồi trở thành một người đàn ông có thiện ý tốt nhưng lắm lời. Dussie Mae là một người phụ nữ da màu vụ lợi, phóng túng, biểu trưng cho lối sống có phần buông thả, thích hưởng thụ của nhiều “flapper” thời bấy giờ. Sylvester – người cháu của Ma Rainey, đại diện cho thế hệ người da đen trẻ, còn bỡ ngỡ và đầy sợ hãi trước sự hung tợn và kỳ thị của người da trắng.
Dussie Mae – người tình đồng giới của Ma Rainey.
Irvin (Jeremy Shamos) – quản lý người da trắng của Ma Rainey cũng là một hình tượng nhân vật thú vị. Hắn ta khúm núm và luôn đáp ứng mọi yêu cầu dù hạch sách của Ma. Irvin là một hình tượng khiến cho Levee tự tin cho rằng, chỉ cần được như Ma thì hắn sẽ có được sự quy phục như vậy bởi người da trắng.
Irvin hay ông chủ phòng thu âm – Mel Sturdyvant (Jonny Coyne) không chỉ đơn thuần là hình tượng người da trắng phải thỏa hiệp với tài năng da màu để có được lợi nhuận, mà thông qua đó, còn cho thấy sự thừa nhận về tài năng của người da trắng dành cho người da đen. Sự thú vị khi phép hoán dụ về quyền lực đổi ngôi khi Ma Rainey ở ngoài ngoài và trong phòng thu âm cũng cho người xem thấy phần nào cảm thấy thỏa đáng.
Phim Ma Rainey’s Black Bottom là tác phẩm điện ảnh cuối đời của Chadwick.
Mỗi nhân vật trong Ma Rainey’s Black Bottom đều là một mảnh ghép biểu trưng cho một thái độ, phương châm sống của người da đen trong bối cảnh xã hội bấy giờ. Cùng nhau họ tạo ra một câu chuyện giàu tính người, lịch sử lẫn chính trị. Phim có lẽ không dành cho mọi đối tượng người xem, nhưng nếu bạn là một người cảm thụ được vẻ đẹp trong diễn xuất, kịch bản và sự tôn vinh dành cho thể loại âm nhạc vua của người da đen là Jazz và Blues, bạn sẽ rất trân quý tuyệt phẩm này.
Còn nếu bạn là fan hâm mộ của Báo Đen Chadwick Boseman, có lẽ bạn cũng sẽ muốn dành thời gian để xem tác phẩm điện ảnh cuối cùng của anh – vốn đã được xây dựng bằng tất cả tài năng, đam mê và nỗ lực cuối cùng.
Cố diễn viên Chadwick Boseman – một tài năng đáng ngưỡng mộ và nể trọng tại Hollywood.
Ma Rainey’s Black Bottom là tác phẩm điện ảnh cuối cùng mà tài tử Chadwick Boseman tham gia trước khi anh qua đời vào tháng Tám 2020. Phải nhận định rằng tuyệt phẩm này sinh ra không phải là để phù hợp với tất cả mọi đối tượng người xem. Review phim Ma Rainey’s Black Bottom sẽ không tiết lộ nội dung phim.
Ma Rainey’s Black Bottom được đạo diễn bởi George C. Wolfe, thuộc thể loại phim kịch tính, mâu thuẫn tâm lý, có lồng ghép yếu tố chính trị, lịch sử. Phim được dựa trên nguyên tác của vở kịch vào năm 1982 của August Wilson, nói về sức ảnh hưởng của một trong những huyền thoại của dòng nhạc Blues là Gertrude “Ma” Rainey và cách mà bà trở thành một trong những thế hệ nghệ sĩ tiên phong trong ngành nghiệp thu âm chuyên nghiệp vào những năm 1920s (từ 1923 – 1928).
Đây là một bộ phim có sức nặng về tâm lý rất lớn. Bản thân Rose phải ngưng nghỉ nhiều lần trước khi có thể hoàn thành trọn vẹn bộ phim này. Sức nặng của phim được cấu thành bởi kịch bản và năng lực diễn xuất của nữ minh tinh Viola Davis và nam diễn viên Chadwick Boseman. Davis là một trong những nữ diễn viên tại Hollywood mà Rose vô cùng cảm mến bởi sự đa dạng trong diễn xuất. Vai diễn Ma Rainey không phải là một vai diễn quá khó khăn đối với năng lực của cô. Chadwick Boseman trong vai Levee Green – một nghệ sĩ thổi kèn trumpet ngạo mạn, đầy tai ương, rắc rối, là nhân vật tạo ra những tình tiết cao trào nhất trong phim.
Bối cảnh lịch sử của Ma Rainey’s Black Bottom
Để có thể nắm được trọn vẹn tình tiết diễn ra trong phim của Ma Rainey’s Black Bottom, Rose sẽ chia sẻ đôi chút về bối cảnh mà vở kịch nguyên tác của August Wilson được xây dựng. Hiểu được bối cảnh lịch sử sẽ khiến cho bộ phim trở nên dễ để thẩm thấu hơn.
1920s tại Mỹ là thời điểm thịnh hành của dòng nhạc Jazz và Blues. Đây là một điều tuyệt vời của nền văn hóa Mỹ, bởi cả hai đều được hình thành, khởi xướng, phát triển bởi người da đen, và cũng chính nghệ sĩ da đen là người có khả năng tạo ra sức ảnh hưởng lớn nhất đối với thể loại âm nhạc này. Jazz và Blues đến tận thời điểm hiện tại vẫn được phát triển và phổ biến trong nền âm nhạc đại chúng.
Bản sắc, thanh âm, giai điệu của nó đại diện cho sức sáng tạo, tinh thần lạc quan, tươi vui, tràn đầy năng lượng, sức sống của người da đen. Nó giống như một sự giải thoát cho tâm tưởng và phóng thích những tiêu cực xảy đến với người da đen tại Mỹ trong bối cảnh xã hội lúc bấy giờ. Họ vốn luôn bị bắt bớ, xem thường, bóc lột, lạm dụng, ức hiếp bởi những người da trắng vô lại, thiếu tình người. Xã hội lúc đó cũng không thừa nhận quyền bình đẳng của người da đen và đối xử với họ vô cùng bất công.
Trong bối cảnh xã hội đầy bất công như vậy, Jazz và Blues đã giúp sản sinh ra rất nhiều tài năng da màu. Những tài năng này là đại diện minh chứng cho việc người da đen có thể thành công trong một xã hội còn khinh thường màu da, cũng như thay mặt cho cộng đồng của mình để chinh phục được những người da trắng nhân đạo khác. Ma Rainey là một tài năng như vậy. Bà đã dùng sức ảnh hưởng và giọng hát của mình để chinh phục không chỉ là cộng đồng của mình, mà còn cả người da trắng.
Black Bottom là một điệu nhảy trở nên phổ biến vào những năm 1920 – Roaring Twenties, còn được gọi là Thời đại nhạc Jazz, và thời đại của Flapper (phong cách thời trang, lối sống phổ biến của những năm 1920 của phụ nữ). Điệu nhảy này được bắt nguồn từ những người Mỹ gốc Phi ở vùng nông thôn miền Nam, và trở thành một nét văn hóa, trào lưu nổi bật của lịch sử phát triển tại Hoa Kỳ. Black Bottom trở thành một vũ đạo thịnh hành trong bối cảnh xã hội như vậy, và có thể được nhìn thấy rất rõ thông qua phần thể hiện trong phim của nhân vật Dussie Mae. Ma Rainey’s Black Bottom là một trong những ca khúc thành công nhất của Ma Rainey.
Bộ phim Ma Rainey’s Black Bottom được lấy bối cảnh tại Chicago. Thời điểm diễn ra là 1927 – giai đoạn mà Ma Rainey dành nhiều thời gian cho sự nghiệp thu âm chuyên nghiệp cho các bản hit được yêu thích của bà. Ma Rainey lúc này là một ngôi sao, sở hữu cho mình một ban nhạc gồm những tài năng da màu để tháp tùng bà đi lưu diễn ở khắp mọi nơi, cũng như trợ giúp bà trong việc thu âm.
Ý nghĩa phim Ma Rainey’s Black Bottom
Đây là một bộ phim được đạo diễn bởi người da đen, biên kịch bởi người da đen, sản xuất bởi người da đen, và có dàn diễn viên đông đảo là người da đen. Ma Rainey’s Black Bottom khai thác sự bất công trong xã hội lúc bấy giờ mà người da đen phải gánh chịu, thông qua hai tuyến nhân vật chính là Ma Rainey và Levee Green. Band nhạc của Ma Rainey bao gồm Cutler – nghệ sĩ guitar và kèn trombone, cũng là người thân cận với Ma Rainey nhất. Tolero là nghệ sĩ đàn dương cầm. Slow Drag là nghệ sĩ đàn double bass (công-tra-bát), cùng với Levee Green là nghệ sĩ kèn trumpet.
Ý nghĩa của phim Ma Rainey’s Black Bottom được nhìn nhận bởi cá nhân Rose như sau. Cho dù đã thành danh và được tụng ngợi bởi rất nhiều fan hâm mộ, việc Ma Rainey có lối sống giàu sang, xa hoa, khiến cho giai cấp thượng lưu không khỏi phiền lòng. Cảnh phim Ma Rainey ở trong một khách sạn sang trọng dành cho người da trắng và bị nhiều ánh mắt soi mói, khinh miệt của chính người da trắng đã thể hiện rõ điều này.
Tuy nhiên hoàn cảnh của bà vẫn còn tốt đẹp hơn rất nhiều so với Levee Green. Quá khứ phức tạp được kể của hắn ta đã cho thấy lòng căm phẫn của mình dành cho người da trắng. Ở Levee Green luôn có một sự khao khát được vươn tới đẳng cấp của Ma Rainey, một mộng tưởng ngờ nghệch và ngây thơ đến mức ấu trĩ.
Ma Rainey và Levee Green cùng đại diện cho cùng một hình mẫu, đó là người da đen tài năng, nhưng cách mà họ chấp nhận sự bất công và đấu tranh với sự bất công đó đã phần nào khiến cho chúng ta chợt nhận ra bài học cuộc sống thú vị.
Ma Rainey cam phận. Bà hiểu rõ rằng danh vọng và tài năng chỉ có thể giúp cho bà có được một cuộc sống sung túc, và có lẽ là đòi hỏi thêm quyền lợi cho một vài kẻ yếu thế ở bên cạnh mình. Người như bà chỉ có thể dùng tài năng của mình để xoa dịu nỗi đau và an ủi tinh thần của những người da đen giống như bà, chứ không thể nào chống nghịch được quy luật vận hành trong xã hội lúc bấy giờ. Sự cam phận này khiến bà trở nên lạnh lùng, yêu sách, ngang bướng, độc đoán, lì lợm, day dứt, đầy nỗi tự sự, cũng như rất khó để thấu hiểu, lẫn gần gũi được với bà.
Levee Green, ở thế đối trọng, tài năng và sự tự tin thái quá về năng lực của bản thân. Hắn nghĩ rằng mình có thể khiến cho người da trắng phải phục tùng hắn, một khi hắn đạt được đẳng cấp của Ma. Nhưng tài năng của Ma và Levee là hai dạng tài năng khác nhau, cả thái độ và nhận thức nữa. Levee căm phẫn với sự bất công, nghĩ rằng khổ nhục kế và sự căm phẫn bị dồn nén sẽ được hóa giải, một khi hắn thành công.
Với tài năng do khổ luyện, Levee luôn kiêu ngạo, tự mãn và thèm muốn những gì thuộc về Ma, từ hợp đồng với nhà thu âm, ánh đèn sân khấu, sự tán dương của khán giả, sự nổi tiếng, tiền tài, và thậm chí là cả người tình của Ma. Sự tị nạnh và nóng nảy đã giết chết cơ hội, lẫn sự nể trọng của những người xung quanh dành cho hắn. Cái kết của phim là sự mỉa mai cho cuộc đời Levee, khi chính những sáng tác đầy tâm huyết của hắn, là giấc mơ đổi đời của hắn, lại được giao phó cho một nhóm nhạc công và nghệ sĩ da trắng. Sự mỉa mai cười nhạo cuộc đời hắn, trong khi hắn hủy hoại tương lai của chính mình.
Ma Rainey đại diện cho kiểu người biết giới hạn của chính mình, nhận thức đúng đắn về giá trị của bản thân, cũng như dùng tài năng thiên phú của mình để tạo ra sức ảnh hưởng và giúp đỡ tới những ai có thể tiếp nhận. Levee đại diện cho những kẻ có tham vọng thống lĩnh, độc tài, ảo tưởng về quyền lực trong xã hội. Hắn để cho quá khứ đầy hận thù được dưỡng nuôi và phủ lấp đi tài năng của mình. Là một người nghệ sĩ, hắn cũng theo đuổi nghệ thuật vì lý do không chính đáng, khi muốn đổi chác tài năng của mình lấy danh vọng, sự nể trọng và tiền tài của người khác, thay vì cố gắng để góp phần tạo nên sự thay đổi, đại diện cho cộng đồng của mình để đấu tranh cho sự bất công.
Bộ phim đã phần chỉ ra triết lý nhân đạo và tư duy đấu tranh của người da đen lúc bấy giờ được phân mảnh rõ ràng, sẽ có người cam chịu, sẽ có người nương theo thời thế, sẽ có người đấu tranh cho những bất công (dù nhỏ) như Ma Rainey, sẽ có những người dẫm đạp lên chính cộng đồng của mình để mưu cầu danh lợi như Levee Green.
Diễn xuất trong phim Ma Rainey’s Black Bottom
Viola Davis từng đảm nhiệm rất nhiều vai diễn nặng ký xuyên suốt sự nghiệp của mình. Ma Rainey không phải là vai diễn nặng ký nhất và vai diễn này có nhiều tính cách đặc trưng, tương đồng với Annalise Keating trong series hình sự, drama đình đám How To Get Away With Murder. Nếu phải so sánh thì tạo hình của Viola Davis trong phim tiệm cận được với chân dung của bà Ma Rainey. Diễn xuất của Viola Davis vô cùng thuyết phục, không có điểm nào đáng chê trách, cũng như khiến cho người xem phải cảm thấy khâm phục sự đa dạng trong diễn xuất của nữ diễn viên.
Hiểu về tình trạng bệnh tật của nam diễn viên, có thể nói, Chadwick Boseman hoàn thành vai diễn Levee Green một cách trọn vẹn nhất có thể. Đây là một trong những vai diễn nổi bật nhất trong sự nghiệp của anh; bằng chứng là giới chuyên môn đánh giá rất cao nét diễn xuất của Boseman trong Ma Rainey’s Black Bottom. Bộ phim không định rõ rằng Levee Green là nhân vật phản diện, thay vào đó chỉ ra rằng hắn ta cũng chỉ là một nạn nhân phải sống trong nỗi ức chế, dồn nén bởi mọi sự bất công trong xã hội định sẵn cho người da đen.
Nhân vật của Levee Green đáng thương cảm hay không là tùy vào nhận định của người xem, tuy rằng kết thúc của phim đã cho thấy rõ hàm ý của tác giả về sự bất công xã hội và kết cục xứng đáng dành cho hắn ta. Có một phân cảnh thể hiện rõ một tương lai u tối, mịt mờ dành cho Levee, khi hắn ta luôn cố gắng để mở cánh cửa ở phòng chờ dành cho nhạc công, xuyên suốt bộ phim.
Đây là một phép ẩn dụ, bởi khi Levee dùng tất cả mọi sức lực để đạp đổ cánh cửa đó, chỉ để phát hiện đằng sau là một ngõ cụt với bốn bức tường cao, tạo thành một ngục tù chật hẹp. Bốn bức tường cao đó biểu trưng rằng Levee, nếu muốn đạt được những gì mà hắn ta mộng tưởng sẽ phải vượt qua được những chướng ngại cao vời đến nhường nào. Đây chính là những trở ngại vốn dĩ trong ngành âm nhạc, cũng như định kiến xã hội dành cho người da đen.
Căn phòng với căn cửa đóng chặt đó chính là luồng suy nghĩ không lành mạnh, và nhận thức tiêu cực của Levee. Cánh cửa mà Levee phải dùng hết sức lực để đạp đổ đó cũng ngầm ám thị cho việc lầm tưởng và phí hoài công sức của hắn, dùng lực và sự cưỡng ép sau cùng sẽ chẳng giúp cho hắn đi xa được tới đâu. Thay vì nhờ cậy vào người da trắng – vốn là những người mà hắn phải giả vờ quy phục để đạt được giấc mơ của mình, hắn lại bỏ qua những lời khuyên và tình bằng hữu mà những người đồng minh trong ban nhạc dành cho mình. Quay lưng lại với đồng loại, chưa bao giờ là một hành động thông minh.
Những nhân vật ở tuyến phụ như Cutler (Colman Domingo), Slow Drag (Michael Potts), Tolero (Glynn Turman – ông cũng là nam diễn viên đóng vai người cha của nhân vật Annaliese Keating do Viola Davis đảm nhận trong HTGAWM), Dussie Mae (Taylour Paige), Sylvester (Dusan Brown) đều có khoảnh khắc của riêng mình.
Cutler là đại diện cho một người da đen trung tín với đức tin và tình yêu dành cho Chúa của mình. Slow Drag đại diện cho thân phận người da đen biết hài lòng với cuộc sống mình tự gầy dựng. Tolero là một người đàn ông da màu trung niên đã trải qua nhiều biến cố và lầm than, để rồi trở thành một người đàn ông có thiện ý tốt nhưng lắm lời. Dussie Mae là một người phụ nữ da màu vụ lợi, phóng túng, biểu trưng cho lối sống có phần buông thả, thích hưởng thụ của nhiều “flapper” thời bấy giờ. Sylvester – người cháu của Ma Rainey, đại diện cho thế hệ người da đen trẻ, còn bỡ ngỡ và đầy sợ hãi trước sự hung tợn và kỳ thị của người da trắng.
Irvin (Jeremy Shamos) – quản lý người da trắng của Ma Rainey cũng là một hình tượng nhân vật thú vị. Hắn ta khúm núm và luôn đáp ứng mọi yêu cầu dù hạch sách của Ma. Irvin là một hình tượng khiến cho Levee tự tin cho rằng, chỉ cần được như Ma thì hắn sẽ có được sự quy phục như vậy bởi người da trắng.
Irvin hay ông chủ phòng thu âm – Mel Sturdyvant (Jonny Coyne) không chỉ đơn thuần là hình tượng người da trắng phải thỏa hiệp với tài năng da màu để có được lợi nhuận, mà thông qua đó, còn cho thấy sự thừa nhận về tài năng của người da trắng dành cho người da đen. Sự thú vị khi phép hoán dụ về quyền lực đổi ngôi khi Ma Rainey ở ngoài ngoài và trong phòng thu âm cũng cho người xem thấy phần nào cảm thấy thỏa đáng.
Mỗi nhân vật trong Ma Rainey’s Black Bottom đều là một mảnh ghép biểu trưng cho một thái độ, phương châm sống của người da đen trong bối cảnh xã hội bấy giờ. Cùng nhau họ tạo ra một câu chuyện giàu tính người, lịch sử lẫn chính trị. Phim có lẽ không dành cho mọi đối tượng người xem, nhưng nếu bạn là một người cảm thụ được vẻ đẹp trong diễn xuất, kịch bản và sự tôn vinh dành cho thể loại âm nhạc vua của người da đen là Jazz và Blues, bạn sẽ rất trân quý tuyệt phẩm này.
Còn nếu bạn là fan hâm mộ của Báo Đen Chadwick Boseman, có lẽ bạn cũng sẽ muốn dành thời gian để xem tác phẩm điện ảnh cuối cùng của anh – vốn đã được xây dựng bằng tất cả tài năng, đam mê và nỗ lực cuối cùng.
Share this:
Like this: