fbpx
Business

Công nghệ thời trang hiện đại đã có những đột phá như thế nào?

Vải chống vi-rút COVID-19, vải nhuộm bằng vi khuẩn, chất liệu tái chế từ nhựa rác thải ECONYL, vải từ sợi tơ nhện tổng hợp là những dẫn chứng cú thể cho thấy sự phát triển của thời trang và công nghê trong bối cảnh hiện tại.

Nhiều thành tựu đáng ngưỡng mộ của thời trang không diễn ra trên sàn catwalk mà lại được diễn ra tại trong phòng thí nghiệm công nghệ cao.


Nhu cầu tiêu thụ sản phẩm mới, đặc biệt trong ngành thời trang dường như chỉ có tăng chứ không có giảm. Nguồn tài nguyên cung ứng cho nhu cầu sử dụng của ngành công nghiệp may mặc đang dần trở thành gánh nặng lớn. Từ đó, rác thải thời trang cũng trở thành vấn nạn đáng báo động, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển kinh tế và chất lượng cuộc sống.

Chất liệu tái chế sở hữu nét đẹp riêng biệt của nó.

Mọi nỗ lực để ngành công nghiệp thời trang tích cực hơn, khiến nó trở nên bền vững hơn đang được triển khai và đem lại nhiều tín hiệu khả quan. Trong số đó, việc sử dụng nguyên liệu tái chế là một phương án khả thi và được đẩy mạnh nghiên cứu bởi các công ty phát triển công nghệ hàng đầu. Những cách thức để tái chế ở thời điểm hiện tại bao gồm sử dụng những vật phẩm đã qua sử dụng, thậm chí là tận thu rác thải trong quá trình sản xuất.

Trong một bài phỏng vấn, NTK Stella McCartney – một trong những người tiên phong trong việc nhìn nhận yếu tố bền vững trong thời trang là tôn chỉ kinh doanh hàng đầu của mình; cô hài hước chia sẻ: “Công nghệ thật sự rất quyến rũ! Đối với tôi mà nói, nó còn quyến rũ hơn cả một chiếc đầm xẻ cao nữa đấy!”

NTK Stella McCartney.

Stella McCartney không phải là người duy nhất tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia công nghệ cao hàng đầu tại Silicon Valley trong việc phát triển thương hiệu thời trang nhưng vẫn đồng thời góp công vào việc bảo tồn môi trường sống của con người. Công nghệ tiên tiến đã giúp các thương hiệu như H&M, People Tree, Everlane… trong việc sử dụng vi khuẩn để nhuộm màu vải; phát minh ra công thức hóa học tân tiến để giúp ích trong việc hoàn thiện chu trình xử lý nguyên liệu tái chế; cho đến việc tạo ra những loại chất liệu tiên tiến được làm từ nhựa tái chế… không gì là không thể đối với những bộ óc thiên tài tại Silicon Valley.

Cùng điểm qua những thành tựu đáng mừng của công nghệ hiện đại trong việc góp phần làm thay đổi tương lai của ngành thời trang:

VẢI KHÁNG VI-RÚT COVID-19

Albini Group là một trong những doanh nghiệp lớn chuyên sản xuất chất liệu có trụ sở và nhà máy tại Ý. Với sở trường là các loại chất liệu tương thích để thiết kế đầm, áo, nay Albini Group lại tiên phong và sớm phát triển loại chất liệu tân tiến mới được đặt tên là ViroFormula. Thông qua sự hợp tác cùng công ty dệt may HeiQ tại Thụy Sỹ, Albini Group giờ đây có thể đưa hóa chất kháng khuẩn và vi-rút vào trong quá trình sản xuất chất liệu mới. Quy trình để áp dụng cách thức này cũng tương tự với quy trình tạo ra chất liệu chống thấm nước.

Hiện nay việc thí nghiệm với chủng vi-rút COVID-19 đang bị cấm nên công ty vẫn chưa được quyền thí nghiệm với nó. Những thí nghiệm về tính hiệu quả trong việc tiêu diệt vi-rút đã được thí nghiệm với chủng vi-rút 229E – một loại vi-rút cũng có cấu trúc gần tương tự với COVID-19. Những đánh giá khả quan của thí nghiệm cho thấy vi-rút có thể bị tiêu hủy chỉ sau vài phút tiếp xúc với bề mặt chất liệu.

Lý giải về công nghệ được phát triển bởi Albini và HeiQ – hoạt động bằng cách các nhiễm sắc thể béo (fatty chromosomes) sẽ bao quanh virus ngay khi chúng chạm vào vải và bị tiêu hoại chỉ trong vòng vài phút. Các xét nghiệm HeiQ cũng cho thấy các nhiễm sắc thể béo của chất liệu sẽ bị vô hiệu hóa sau 30 lần giặt. Ông Fabio Tamburini – CEO của Albini Group cũng đang hy vọng vào việc tìm ra phương cách để giúp quần áo khôi phục được đặc tính chống vi-rút khi cần thiết.

Công nghệ thời trang hiện đại đã có những đột phá như thế nào?

PHẨM NHUỘM VI KHUẨN

Để có thể nhìn thấy được tác động tai hại của thuốc nhuộm dùng trong ngành công nghiệp thời trang đang hủy hoại môi trường sống của chúng ta như thế nào, chỉ cần nhìn vào thực tế đang diễn ra tại những con sông tại Trung Quốc và Bangladesh. Bên cạnh đó, lượng nước để sử dụng cho việc nhuộm vải cũng là một vấn đề rất đáng để lưu tâm.

Công nghệ thời trang hiện đại đã có những đột phá như thế nào?
Thành quả của việc nhuộm vải bằng vi khuẩn.

“Một chiếc áo T-shirt sẽ cần đến 700 gallon nước (hơn 2500 lít) để nuôi trồng sợi bông, sản xuất, vận chuyển và sẽ cộng thêm 20% trữ lượng nước sử dụng thêm vào đó cho quy trình nhuộm vải”, Natsai Chieza – nhà sinh vật học đứng đằng sau dự án Faber Futures chia sẻ. Cô là một trong những chuyên gia tại Ginkgo Bioworks, đang tiến hành nghiên cứu phương pháp để biến vi khuẩn trở thành phẩm nhuộm quần áo. Phương pháp này giúp làm giảm lượng nước sử dụng đến mức tối đa. Bên cạnh đó, phẩm màu vi khuẩn hoàn toàn thân thiện với môi trường sống và vô hại tới cơ thể người.

Khó khăn cần phải vượt qua trước mắt là làm sao để có thể sử dụng phẩm nhuộm quần áo này với số lượng lớn và trên diện rộng. Tuy nhiên, Chieza tự tin rằng phẩm nhuộm vi khuẩn sẽ sớm trở thành một thành tựu đáng ghi nhận của khoa học hiện đại.

Thí nghiệm nhuộm vải bằng vi khuẩn.

SỢI TƠ NHỆN TỔNG HỢP (SYNTHETIC SPIDER SILK)

Sợi tơ nhện có cấu trúc bền chắc, điều đó khiến cho tơ nhện có sức bền dẻo dai không thua kém gì tổ hợp kim loại. Một lẽ dĩ nhiên, đây là một loại nguyên liệu cực kỳ thân thiện với môi trường. Điều khó khăn nhất đó là nhện không thể nuôi như tằm vì chúng có xu hướng ăn thịt lẫn nhau trong môi trường nuôi nhốt. Đó chính là lí do mà xuyên suốt chiều dài lịch sử, chúng ta không thể nào khai thác được tiềm năng tối đa của loại chất liệu này.

Nhận thấy tiềm năng to lớn đấy, nhiều công ty phát triển công nghệ đang gắng sức để phát triển sợi tơ nhện tổng hợp. Bolt Threads là thương hiệu đầu tiên giới thiệu thành công sản phẩm tơ nhện tổng hợp trên thị trường quốc tế vào tháng 3 năm ngoái. Kế thừa thành công ban đầu của Bolt Threads, NTK Stella McCartney nhanh chóng gia nhập vào công cuộc khai thác sợi tơ nhện tổng hợp để thiết kế nên các sản phẩm thời trang bền vững của thương hiệu.

“Chúng tôi thật sự nhìn nhận công nghệ như một phần phát triển của công ty. Thật sự mà nói, chúng tôi quan tâm đến những thành tựu mới, những sự kiện khoa học đang diễn ra tại San Francisco hơn cả những gì đang xảy ra trong ngành thời trang.”, NTK Stella McCartney thẳng thắn chia sẻ về sự quan tâm của cô dành cho công nghệ. Cô là một NTK tiên phong có niềm tin rằng công nghệ và tính bền vững là một sự kết đôi vô cùng hòa hợp; và đối với những người làm thời trang, sự quan tâm đến lãnh vực này là một điều tích cực và đáng để khích lệ.

Lí giải vì sao sợi tơ nhện có sức bền dẻo dai hơn cả thép. 

CHẤT LIỆU ECONYL

H&M là một thương hiệu đại chúng có nhận thức rõ ràng về việc cần phải cải thiện quá trình sản xuất sản phẩm thời trang “nhanh” của mình. Tham vọng để chuyển mình thành một thương hiệu có sức ảnh hưởng đến nhận thức của người tiêu dùng trên toàn cầu là một điều không quá khó để nhận thấy. Gần đây, nhà mốt Burberry cũng tuyên bố sẽ sử dụng chất liệu ECONYL này cho các sản phẩm thuộc dòng sản phẩm thời trang bền vững của mình là ReBurberry Edit.

Công nghệ thời trang hiện đại đã có những đột phá như thế nào?
Quy trình sản xuất ra chất liệu Econyl của H&M.

ECONYL là sợi nylon tái chế 100% được làm từ lưới đánh bắt cá và chất thải nylon, góp phần giảm tác động lên khí hậu trái đất và giúp làm sạch đại dương. Quy trình của việc tạo nên chất liệu này cũng kỳ công và đòi hỏi một sự đầu tư khổng lồ để làm chủ những công nghệ hiện đại này.

Đầu tiên chất liệu rác thải có nguồn gốc từ nylon (đặc biệt là lưới đánh cá trôi nổi trong lòng đại dương được trục vớt) sẽ được vận chuyển đến trung tâm xử lý rác thải tại thị trấn Ajdovščina, Slovenia. Chất liệu rác thải được xử lý thô cũng như làm sạch trước khi được chuyển tới nhà máy tái tạo nguyên liệu tại thủ đô Ljubljana của Slovenia. Công nghệ độc quyền đã tiêu tốn mất bốn năm để nghiên cứu và 25 triệu đô để hoàn thiện này giúp trữ lượng sợi nylon thu được cao gấp nhiều lần so với lượng nguyên liệu thô ở đầu vào. Giai đoạn tiếp theo, sợi nylon tổng hợp được vận chuyển tới các cơ sở sản xuất để được chế biến thành sợi thảm và sợi dệt.

Đối với 100 tấn sợi ECONYL được sản xuất sẽ góp phần tiết kiệm được 70 ngàn thùng dầu thô (tránh phải khai thác dầu để phục vụ cho việc sản xuất); giảm thiểu 57 ngàn tấn khí thải CO2 vào môi trường; tiết kiệm 1012 ngàn GJ sơ cấp cần thiết để sản xuất (gigajun – đơn vị đo lường năng lượng). Tất cả mọi dữ liệu này đều được nghiên cứu bởi tập đoàn cung ứng nguyên liệu tái chế Aquafil (được thành lập vào năm 1965).

Giới thiệu về chất liệu Econyl.

VẢI TỪ NẤM, KHUẨN LÊN MEN

Hãy hình dung trong tương lai gần, khi quần áo không chỉ được may và làm từ gấm lụa thông thường, mà lại bằng vi khuẩn và nấm lên men. Liệu bạn có cảm thấy thích thú với cái suy nghĩ đấy không?

Công nghệ thời trang hiện đại đã có những đột phá như thế nào?
Chiếc đầm này làm từ nấm lên men.

Ở thời điểm hiện tại, chúng ta có thể chế tạo ra một loại chất liệu mới, được sản xuất nhờ quá trình lên men tự nhiên của vi sinh vật và hoàn toàn thân thiện với môi trường. Thành quả thu được là một loại chất liệu mới có nguồn gốc hoàn toàn tự nhiên, có thể may và mặc được. Đây là công trình nghiên cứu của Suzanne Lee – trưởng ban nghiên cứu tại phòng thí nghiệm tại Southwark, London. Cô là một trong những người đi tiên phong trong việc phát triển lĩnh vực công nghệ sinh học để ứng dụng vào thời trang.

Việc sản xuất ra chất liệu lên men tự nhiên và dùng nó như là nguyên liệu để tạo dựng phục trang là điều không khó khăn. Bằng việc sử dụng những nguyên liệu phổ biến như đường, dấm chua, trà xanh, rượu, bia… những thứ có thể dễ dàng tìm được trong nhà bếp của mọi người. Kết hợp với sử dụng chất xúc tác và điều kiện phù hợp để quá trình phản ứng lên men được trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn.

Công nghệ thời trang hiện đại đã có những đột phá như thế nào?
Suzanne còn chia sẻ rộng rãi phương pháp của bà để tạo ra chất liệu sinh học phục vụ cho ngành thời trang.

Bằng việc kết hợp công nghệ sinh học hiện đại với thời trang, Suzanne Lee và đồng nghiệp đang góp phần giúp tìm ra giải pháp thiết thực để bảo vệ môi trường trên danh nghĩa của thời trang. Công nghệ sinh học là một giải pháp hoàn toàn thiết thực và khả thi, cũng như là một ẩn số vô cùng thú vị và rất đáng để mong đợi của ngành thời trang ở thì tương lai.

Công nghệ thời trang hiện đại đã có những đột phá như thế nào?
Độ bền của chất liệu còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố khác nhau như nguyên liệu cấu thành, thời gian để lên men… Những chất liệu thu được hoàn toàn có thể xử lý thêm được (như trong hình là chất liệu đã được cắt laser bằng máy cắt theo họa tiết)

Kết: Bài toán kinh tế ở thời điểm hiện tại khiến cho cuộc đua giành ngôi vị thống lĩnh thị trường thời trang vô cùng khốc liệt. Tuy nhiên, những thương hiệu thời trang lựa chọn hướng đi bền vững và các loại chất liệu áp dụng công nghệ cao, thân thiện với môi trường dường như là một sự đầu tư khôn ngoan và vô cùng nhân văn. Cũng bởi lẽ đó mà thời trang của tương lai mới có nhiều điều đáng để mong đợi hơn bao giờ hết.

Bài viết này từng được đăng tải trên ELLE Việt Nam và đã được cập nhật thêm mới.
error: Content is protected !!
%d bloggers like this: